อำเภอเฉลิมพระเกียรติ

อำเภอเฉลิมพระเกียรติ ประวัติความเป็นมา ตามพระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอเฉลิมพระเกียรติ พ.ศ.๒๕๓๙ หน้าที่ ๑ เล่มที่ ๑๑๓ ตอนที่ ๖๒ ก ราชกิจจานุเบกษาวันที่ ๒๐ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๓๙ ให้แยกพื้นที่ตำบลเชียรเขา ตำบลดอนตรอ ตำบลสวนหลวง อำเภอเชียรใหญ่ และตำบลทางพูน อำเภอร่อนพิบูลย์ ตั้งเป็น "อำเภอเฉลิมพระเกียรติ" เหตุผลในการประกาศพระราชกฤษฎีกาฉบับนี้ เพื่อให้บริการของรัฐอำนวยความสะดวกแก่ประชาชนและส่งเสริมความเจริญตลอดจนเพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในวโรกาสฉลองสิริราชสมบัติครบห้าสิบปี ในวาระเดียวกันตามพระราชกฤษฎีกานี้มีการตั้งอำเภอเฉลิมพระเกียรติ ๕ อำเภอทั่วประเทศ ได้แก่ อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครราชสีมา อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดน่าน อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์ อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสระบุรี และอำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครศรีธรรมราช มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ ๕ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๓๙ อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครศรีธรรมราช มีสำนักงานชั่วคราว ณ อาคารเรียนโรงเรียนวัดสระไคร หมู่ที่ ๙ ตำบลเชียรเขา โดยเปิดดำเนินการเมื่อวันที่ ๖ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๓๙ ส่วนอาคารที่ทำการถาวรก่อสร้างเสร็จและเปิดใช้เมื่อเดือนตุลาคม พ.ศ.๒๕๔๐ การจัดตั้งอำเภอเฉลิมพระเกียรติ มีความเป็นมาน่าสนใจที่สามารถรวมท้องที่ของอำเภอต่างๆ มากกว่า ๑ อำเภอได้ คือ มีทั้งท้องที่ตำบลจากอำเภอร่อนพิบูลย์ และตำบลจากอำเภอเชียรใหญ่ ประกอบกันขึ้นเป็นอำเภอใหม่ ประการหนึ่ง และการตั้งคราวนี้เป็นการตั้งเป็นอำเภอ โดยมิได้ผ่านการเป็นกิ่งอำเภอมาก่อน อีกประการหนึ่ง ทั้งนี้เนื่องจากอำเภอเชียรใหญ่ได้เปิดสาขาสวนหลวง ให้บริการประชาชนเกี่ยวกับงานทะเบียนต่างๆ ใน ๓ ตำบล คือ ตำบลดอนตรอ ตำบลสวนหลวง และตำบลเชียรเขา ในวันที่ ๒๐ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๓๙ เพื่อรองรับการขอตั้งกิ่งอำเภอ ต่อจากนั้นเดือนกันยายน พ.ศ.๒๕๓๙ จังหวันครศรีธรรมราชขอจัดตั้งกิ่งอำเภอสวนหลวง กรมการปกครอง ได้แจ้งให้จังหวัดเสนอการจัดตั้งอำเภอเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในวโรกาสฉลองสิริราชสมบัติครบห้าสิบปี โดยรวมเอาท้องที่ตำบลจากสองอำเภอดังกล่าวแล้วคณะรัฐมนตรีมีมติเมื่อวันที่ ๒๓ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๓๙ อนุมัติหลักการร่างพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งอำเภอเป็นกรณีพิเศษ ๕ แห่ง ดังกล่าวข้างต้น โดยไม่ผ่านการเป็นกิ่งอำเภอ และกระทรวงมหาดไทยขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตใช้ชื่ออำเภอเฉลิมพระเกียรติทั้ง ๕ แห่ง พร้อมทั้งขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตใช้ตราสัญลักษณ์งานฉลองสิริราชสมบัติครบ ๕๐ ปี ประดับไว้ที่อาคารที่ว่าการอำเภอ ต่อมาสำนักราชเลขาธิการได้มีหนังสือแจ้งอนุญาตตามเสนอ ตามหนังสือที่ รล ๐๐๐๓/๑๐๘๐๐ ลงวันที่ ๒๗ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๓๙ สภาพทั่วไป อำเภอเฉลิมพระเกียรติขึ้นกับจังหวัดนครศรีธรรมราชมีพื้นที่ประมาณ ๑๒๔.๑๔๕ ตารางกิโลเมตร ที่ว่าการอำเภอตั้งอยู่บนสันทรายเชียรใหญ่ ทางทิศใต้ของศาลากลางจังหวัดนครศรีธรรมราช ห่างจากศาลากลางประมาณ ๓๐ กิโลเมตรบนเส้นทางหลวงแผ่นดินสายนครศรีธรรมราช-บ่อล้อ-หัวไทร-สงขลา บริเวณหลักกิโลเมตรที่ ๒๓.๕ อาณาเขต ทิศเหนือ จดตำบลท่าเรือ อำเภอเมือง และตำบลช้างซ้าย อำเภอพระพรหม ทิศใต้ จดตำบลแม่เจ้าอยู่หัว อำเภอเชียรใหญ่ ทิศตะวันออก จดตำบลชะเมา อำเภอปากพนัง และตำบลเชียรใหญ่ อำเภอเชียรใหญ่ ทิศตะวันตก จดตำบลควนพัง อำเภอร่อนพิบูลย์ และตำบลบ้านตูล อำเภอชะอวด อำเภอเฉลิมพระเกียรติ แบ่งเขตการปกครองออกเป็น ๔ ตำบล ๓๓ หมู่บ้าน ได้แก่ ดำบลดอนตรอ ตำบลทางพูน ตำบลเชียรเขา และตำบลสวนหลวง ปี พ.ศ.๒๕๓๙ มีประชากรรวมทั้งสิ้น ๓๔,๔๐๕ คน การคมนาคมของอำเภอเฉลิมพระเกียรติ ใช้สำหรับติดต่อระหว่างจังหวัด และใช้สำหรับคมนาคมกับอำเภอต่างๆ ที่สำคัญๆ คือ ทางหลวงแผ่นดินสายนครศรีธรรมราช-บ่อล้อ-หัวไทร-สงขลา ทางหลวงแผ่นดินสายปากพนัง-เชียรใหญ่-บ่อล้อ-ชะอวด-บางขัน-ลำทับ ทางหลวงชนบทสายทางพูน-โคกคราม ทางหลวงชนบทสายสระไคร-เชียรเขา ทางหลวงชนบทสายหนองหม้อ-โคกกระถิน ทางหลวงชนบทสายวัดจันทร์-เชียรเขา ทางหลวงชนบทสายบางลิง-เชียรเขา นอกจากนี้ยังมีคลองสำคัญๆเป็นต้นว่า คลองค็อง (ปัจจุบันทางราชการเรียกว่า คลองฆ้อง) คลองใหม่สุรินทร์ คลองชะเมา คลองเชียรใหญ่ และคลองชลประทานแยกคลองชะเมา-คลองค็อง ซึ่งในปัจจุบันไม่ค่อยนิยมใช้ในการเดินทาง คงมีความสำคัญเฉพาะใช้เดินทางในฤดูฝน

การประกอบอาชีพของประชาชนอำเภอเฉลิมพระเกียรติ ส่วนใหญ่อยู่บริเวณที่ราบด้านตะวันออกของสันทรายเชียรใหญ่ เพราะมีสภาพพื้นที่ราบเหมาะกับการทำนาข้าว ปลูกถั่วเขียว ทำไร่นาสวนผสม และไม้ดอกไม้ประดับ พบว่ามีพื้นที่ประมาณ ๖๔,๔๙๔ ไร่ ๓,๔๒๕ ไร่ ๒,๔๓๖ ไร่ และ ๓๑๒ ไร่ ตามลำดับ นอกจากนี้ยังปลูกพืชผักต่างๆ ประมาณ ๑,๔๕๑ ไร่ ส่วนที่ราบลุ่มด้านตะวันตกมี คลองค็อง เป็นแหล่งเก็บกักน้ำจากในบริเวณป่าพรุที่ต่อเนื่องกว้างใหญ่ ๔ อำเภอ คือ อำเภอชะอวด อำเภอจุฬาภรณ์ อำเภอร่อนพิบูลย์ และอำเภอพระพรหม เป็นป่าพรุประกอบด้วยไม้เสม็ด ได้แก่ ป่าสงวนแห่งชาติ ป่าดอนทราย ป่าบ้านในกลอง และป่าคลองค็อง ตามโครงการชลประทานคลองค็อง เพื่อการเก็บกักน้ำเปรี้ยวจากป่าพรุและรักษาน้ำนี้ เพื่อการเพาะปลูก มีพื้นที่ที่กันดาร ในริมคลองนี้ที่เรียกว่า บ้านบางนกวัก หมู่ที่ ๔ ตำบลสวนหลวง และบ้านบางไทร หมู่ที่ ๓ ตำบลสวนหลวง และ คลองชะเมา มีแหล่งต้นน้ำมาจากเทือกเขานครศรีธรรมราช บริเวณอำเภอร่อนพิบูลย์ คลองทั้ง ๒ สายนี้ เป็นคลองสาขาสำคัญของแม่น้ำปากพนัง ทั้งการเดินเรือในอดีต โดยพื้นที่ราบทั้งสองด้านของสันทรายเชียรใหญ่นี้จะอยู่ระหว่างบริเวณพื้นที่ มีสภาพเป็นเนินยาว มีถนนทางหลวงแผ่นดินสายนครศรีธรรมราช-สงขลา ตัดผ่านเป็นแนวตามยาวตลอดกลางสันทราย ซึ่งชาวบ้านเรียกว่า "บนเนิน" เป็นพื้นที่ที่มีการตั้งถิ่นฐานที่อยู่อาศัยหนาแน่นที่สุดของอำเภอและยังเป็นพื้นที่ที่ปลูกไม้ผลมาก ได้แก่ มะพร้าว ประมาณ ๖๒๔ ไร่ จึงทำให้อำเภอเฉลิมพระเกียรติ เป็นอำเภอที่มีประชาชนประกอบอาชีพเกษตรกรรมมากอำเภอหนึ่งของจังหวัดนครศรีธรรมราช มีครัวเรือนเกษตรกรประมาณ ๕,๑๖๔ ครัวเรือน พื้นที่การเกษตร ๑๐๔,๐๒๓ ไร่

อำเภอเฉลิมพระเกียรติ มี ๒ ฤดู คือ ฤดูร้อน ประมาณเดือนมีนาคมถึงกันยายน ส่วนฤดูฝน ประมาณเดือนตุลาคมถึงกุมภาพันธ์ ด้านสังคม ประชาชนมีความเป็นอยู่ผสมผสานระหว่างชนบทและสังคมเมือง กล่าวคือ ประกอบด้วยชุมชนใหญ่ตั้งอยู่ ๔ ชุมชน ซึ่งมีตลาดนัด มีวัด โรงเรียนเป็นศูนย์รวม หรือเป็นศูนย์กลางหลักทางสังคมและเศรษฐกิจของอำเภอ ได้แก่ บ้านชะเมา บ้านเชียรเขา หรือเขาแก้ววิเชียร บ้านสระไคร บ้านหนองหม้อหรือบ้านพังยอม มีสถานบริการภาครัฐและเอกชนน้อยมาก แต่เนื่องจากความสะดวกในการเดินทางเข้าสู่ตัวเมืองนครศรีธรรมราช โดยมีระยะทางไม่ไกลนัก ประชาชนจึงประยุกต์เอาวิถีชีวิตแบบสังคมเมืองเข้ามามาก สำหรับการละเล่นนับว่าเป็นแหล่งผลิตศิลปินพื้นบ้านที่มีชื่อเสียงหลายแขนง เป็นต้นว่า เพลงบอกสร้อย ดำแจ่ม หรือเพลงบอกสร้อย เสียงเสนาะศิลปินแห่งชาติ พ.ศ.๒๕๓๘ หนังตะลุงคณะหนังปฐม อ้ายลูกหมี เพลงบอกสุรินทร์ เสียงเสนาะ ศิษย์เพลงบอกสร้อย คณะโนราน้ำอ้อย ด้านศาสนา ประชาชนในอำเภอนับถือศาสนาพุทธทุกคน มีวัต ๘ แห่ง โดยเฉพาะมีพระเกจิอาจารย์ชื่อดัง ๓ รูป คือ พระครูเรวัตศีลคุณ (หลวงปู่สังข์) วัดดอนตรอ ส่วนที่มรณภาพแล้ว คือ พระสมุห์เพิ่ม อดีตเจ้าอาวาสวัดพังยอม และหลวงปู่จันทร์วัดทุ่งเพื้อ ทั้งหมดนี้นับว่าเป็นพระเถระที่ประชาชนทั่วไปเคารพบูชาและศรัทธามาก (ณรงค์ บุญสวยขวัญ, สุธาสินี บุญสวยขวัญ) ที่มา : https://db.sac.or.th/thailand-cultural-encyclopedia/detail.php?id=19125