มังคุดคัด : ของดีเมืองนครฯ

มังคุดคัด มาจากคำว่า มังคุด+คัด คำว่า "คัด" ภาษาใต้หมายถึง การปอกเปลือกออก คำนี้จึงหมายถึง การนำมังคุดปอกเปลือกออก โดย มังคุดคัด คือ มังคุดแก่ผิวเขียว หรือมังคุดแก่ดิบแต่ยังไม่สุก เปลือกไม่ใช่สีม่วงเข้มที่เราคุ้นเคย มังคุดคัดส่วนใหญ่จะนำมาเสียบไม้เพื่อให้กินง่าย รสชาติเปรี้ยว หวาน กรอบ กินได้ทั้งเม็ด ถ้ากินแบบแช่เย็นจะชื่นใจมาก มังคุดคัดซื้อได้ที่จังหวัดนครศรีธรรมราช ปกติจะมีขายในช่วงเดือนมิถุนายน-ตุลาคม ทั้งนี้ แล้วแต่พื้นที่ที่ปลูกด้วย หรือสั่งซื้อทางออนไลน์ รวมทั้งซื้อได้ตามตลาดผลไม้ทั่วไป แต่ราคาจะแพงกว่าซื้อจากแหล่ง การคัดเลือกมังคุดเพื่อนำมาคัด มังคุดที่จะนำมาคัด จะเลือกมังคุดแก่ ผิวสีเขียว ๆ และมังคุดคัดยังเป็นของกินเล่นของพื้นถิ่นเมืองนครศรีธรรมราชที่มีมายาวนาน ปัจจุบันเราจะเห็นแม่ค้าใส่ถาดเสียบไม้เหมือนลูกชิ้นเดินขายที่วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร เดิมทีมังคุดคัดเสียบด้วยก้านมะพร้าว ช่วงหลังเปลี่ยนเป็นเสียบด้วยไม้ไผ่ ส่วนการคัดมังคุดมาทำมังคุดคัดนั้น จะใช้มังคุดผลแก่ ๆ ลูกสีเขียวเขียว หรือจะใช้แบบ แทงเข็มเล็กน้อย นำมาคัดเอาเปลือกออก ล้างด้วยน้ำจนยางเหลือง ๆ ออกจนหมด เสร็จแล้วน้ำมาแช่ด้วยน้ำปูนใสผสมเกลือเล็กน้อยเพื่อความกรอบอร่อย นอกจากจะใช้กินเล่นเพลิน ๆ แล้ว ยังนำมาทำอาหารได้อีกหลากหลายเมนู สำหรับคนใต้นิยมนำมาแกงส้ม ยำมังคุด ตำมังคุดคัด แกงเลียง ฯลฯ รับรองว่าอร่อยทุกอย่าง และนอกจากเป็นของกินหลัก และของกินเล่นแล้ว ยังสามารถนำมาเป็นอาชีพที่สร้างงานสร้างรายได้ ยังถือเป็นวัฒนธรรมการกินของคนนครศรีธรรมราช และ เป็นอัตลักษณ์สำหรับการต้อนรับผู้มาเยือนจังหวัดนครศรีธรรมราช มังคุดคัดมีความแพง เพราะมีกระบวนการผลิตที่ต้องละเอียด สะอาดที่ต้องทำหลายรอบ และการทำด้วยมือทีละลูก

ประโยชน์ของมังคุดคัด 1. อุดมด้วยวิตามินชี ช่วยป้องกันโรคหวัด เสริมภูมิต้านทาน 2. มีกากใยสูง ช่วยระบบขับถ่าย บรรเทาอาการท้องผูก 3. ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลและลดไขมันไม่ดี 4. ช่วยรักษาระดับความดันโลหิตให้เป็นปกติ 5. ช่วยให้กระดูกและฟันแข็งแรง

ขั้นตอนการทำ 1.นำมังคุดแก่มา ปลอกเปลือกออกจนหมด การปอกเปลือกจะต้องใช้มีดที่มีความคมขนาดพอเหมาะกับมือไม่ใหญ่จนเกินไป ขณะปอกเปลือกต้องระมัดระวังอย่าปอกให้โดนเนื้อมังคุด และต้องล้างน้ำบ่อยๆ หรือปอกให้น้ำไหลผ่าน 2. เมื่อปอกเสร็จแล้วให้นำมังคุดมาล้างด้วยน้ำผสมเกลือเพื่อเอายางสีเหลือง ๆ ที่ผิวมังคุดออกให้หมด 3.นำมาแช่ในน้ำสะอาดที่ผสมเกลือ น้ำปูนใส และมะนาว เล็กน้อย 4.นำมังคุดมาแช่น้ำแข็งและเสียบไม้ พร้อมรับประทาน

พระครูธรรมธราธิคุณ(พ่อท่านจบ)ผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรมสาขาการพัฒนาคุณภาพชีวิต

พระครูธรรมธราธิคุณผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรมสาขาการพัฒนาคุณภาพชีวิตพระครูธรรมธราธิคุณ (บรรจบ วิเศษธาร) หรือชาวบ้านเรียกกันว่า "พ่อท่านจบ" เกิดเมื่อปีพุทธศักราช ๒๕๖๙ ที่จังหวัดนครศรีธรรมราช ปัจจุบันอายุ ๖๕ ปี เป็นเจ้าอาวาสวัดธาราวดี และเจ้าคณะตำบลบางจากอำเภอเมืองฯ จังหวัดนครศรีธรรมราช ที่มีความสามารถใช้ยาสมุนไพรไทยรักษาโรคต่างๆ โดยเฉพาะโรคกระดูก ด้วยวิธีการเข้าเผือกใช้ยาพื้นบ้านนวด ทา และต้มให้ดื่มกินเมื่อมีผู้เดือดร้อนไปขอพึ่งจะได้รับความช่วยเหลือทันทีโดยไม่คิดค่าตอบแทนใดๆ เพื่อให้เป็นทานกุศลดลอดมาตั้งแต่ปีพุทธศักราช ๒๔๐๙ จนถึงปัจจุบันนับเป็นเวลาถึง ๔๓ ปี ได้ใช้ภูมิปัญญาชาวบ้านเป็นที่พึ่ง ของปวงชน รับรักษาคนทั้งในท้องถิ่นและต่างถิ่น ประมาณ ๕,๐๐๐ คน จึงเป็นที่เคารพนับถือของคนทั่วไป เป็นพระภิกษุผู้ทรงศีล มีเมตตาธรรมมุ่งช่วยเหลือปวงชนทั่วไปเป็นแบบอย่างที่ดีงามของสังคม พระครูธรรมธราธิคุณ จึงได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สาขาการพัฒนาคุณภาพชีวิต

ประวัติชีวิต พระครูธรรมธราธิคุณ นามเดิม บรรจบ วิเศษธาร เกิดเมื่อวันพุธ แรม ๑ ค่ำ เดือน ปีมะเมีย ตรงกับปี พ.ศ. ๒๔๖๙ ที่บ้านบางจาก ตำบลบางจาก อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรรมราช บิดาเป็นทนายความ มารดา อาชีพทำนา ปัจจุบันจำพรรษาอยู่ที่ วัดธาราวดี ตำบลบางจาก อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช หน้าที่การทำงานในปัจจุบัน เจ้าอาวาสวัดธาราวดี และเจ้าคณะตำบลบางจาก อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช การศึกษา -การศึกษาทางโลก สำเร็จชั้นประถมศึกษาที่4 -การศึกษาทางธรรม สอบได้นักธรรมเอก ทางธรรม พระครูธรรมธราธิคุณ อุปสมบทตั้งแต่ ปีพ.ศ. ๒๔๘๒ จนกระทั่งปัจจุบันนี้ เป็นเวลา ๕๒ปี ที่ครองตนอยู่ในสมณเพศ

ผลงาน ตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๔๙๐ เป็นต้นมา พระครูธรรมธราธิคุณ ได้ใช้ภูมิมิปัญญาชาวบ้านให้การดูแลรักษาพยาบาลแก่บุคคลที่เข้าไปพึ่งพาอาศัยโดยไม่คิดค่ารักษาแต่อย่างใด เพียงเพื่อทำการรักษาให้เป็นวิทยาทานการกุศลดลอดมา โดยเฉลี่ยเดือนละประมาณ ๑๐๐ คน เป็นเวลา ๔๓ ปีนับว่าได้ช่วยรักษาพยาบาลคนทั้งในท้องถิ่นและต่างจังหวัดไม่น้อยกว่า ๕๐,๐๐๐ คน"พระครูธรรมธราธิคุณ" หรือ "พ่อท่านจบ"ของชาวบ้าน ได้รักษาผู้ป่วยเกี่ยวกับอาการผิดปกติของกระดูก เช่น กระดูกเคลื่อน กระดูกแตกกระดูกหัก ฯลฯ โดยใช้วิธีการเข้าเฝือกน้ำมันมะพร้าวผสมยาสมุนไพรนวดทา ยาผง ยาต้ม ให้ดื่มกิน ตามขนาดลักษณะของอาการบาดเจ็บสามารถช่วยผู้ป่วยด้วยโรคกระดูกให้หายได้ไม่น้อยกว่าห้าหมื่นคน ผลงานดีเด่น - เป็นหมอชาวบ้านรักษาผู้ป่วยด้วยภูมิปัญญาชาวบ้านให้หายปกติได้โดยใช้น้ำมันยา สมุนไพร การเข้าเฝือก - เป็นหมอชาวบ้านที่ทรงคุณธรรม และมุ่งมั่นรักษาผู้ป่วยโดยไม่รับค่าตอบแทนใดๆ เกียรติคุณที่เคยได้รับ - เป็นที่พึ่งของปวงชน โดยไม่จำกัดว่าเป็นเชื้อชาติ ศาสนาใด

ความประพฤติ คุณธรรม ศีลธรรม เป็นภิกษุผู้ทรงศีลบริสุทธิ์ มีความสมถะเมตตากรุณา มีคุณธรรม เป็นแบบอย่างที่ดีงามแก่สมณเพศ มีวัฏปฏิบัติเยี่ยงพุทธสาวกแห่งพุทธบัญญัติ งานด้านบริการสังคม ใช้ภูมิปัญญาชาวบ้านรักษาคนเจ็บป่วยอย่างเต็มกำลังความสามารถ ทั้งกลางวันกลางคืน เมื่อ มีผู้เดือดร้อนไปขอพึ่งใบบุญยามใดก็จะช่วยเหลือยามนั้น ท่านปฏิบัติเช่นนี้เป็นเนืองนิตย์ "พ่อท่านจบ จึงเป็นที่เคารพบูชาของปวงชน" ระยะเวลาที่ปฏิบัติงานดีเด่นและโอกาสที่จะปฏิบัติต่อไป พ่อท่านจบ เป็นผู้ที่มีความสมถะ ไม่หวังการยกย่องสรรเสริญจากผู้ใด จากความเสียสละของท่านสมควรจะได้ตีแผ่ภูมิปัญญาและเกียรติคุณของท่านให้ปรากฏ เพื่อเป็นอนุสติแก่อนุชนทั้งที่เป็นคฤหัสถ์และบรรพชิต ที่ท่านได้อุทิศตนเป็นหมอชาวบ้านที่เปี่ยมไปด้วยความเมตตา กรุณารับรักษาผู้เจ็บป่วยด้วยความอดทนตลอดระยะเวลาปีที่ผ่านมา และจะยังคงปฏิบัติภารกิจที่สำคัญนี้อีกต่อไปพระครูธรรมธราธิคุณ ได้รับรักษาบุคคล ทุกเพศ ทุกวัย ทุกอาชีพ ในปีหนึ่งๆ แทบจะไม่มีวันว่าง ยากที่จะนำมากล่าวได้หมดในที่นี้ จึงนับว่าท่านพระครูธรรมธราธิคุณได้ทุ่มเทชีวิตในการช่วยเหลือสังคมให้เป็นสุข และเป็นที่พึ่งอันสำคัญแก่พุทธศาสนิกชนในท้องถิ่น ทั้งใกล้ ทั้งไกล ด้วยระยะเวลาอันยาวนาน ที่สามารถพิสูจน์ถึงความเสียสละความสุขทั้งปวงเพื่อสังคมโดยแท้ ความชำนาญพิเศษ มีความรู้เกี่ยวกับการใช้ยาสมุนไพรรักษาโรคต่างๆ เช่นโรคกลัวน้ำ (โรคพิษสุนัขบ้า) มีความชำนาญเกี่ยวกับการรักษาโรคเกี่ยวกับกระดูกแตก หัก และเส้นเอ็นต่างๆ ในร่างกาย โดยเฉพาะการใช้น้ำมันผสมกับสมุนไพรและบทสวดพุทธคุณ ในบรรดาหมอกระดูกพื้นเมืองนครศรีธรรมราชชื่อของพระครูธรรมธราธิคุณเป็นที่เลื่องลือกันทั่วไป และรู้จักท่านในนามพ่อท่านจบ วัดบางจาก บ้างก็เรียกนามของท่านว่าพ่อท่านหลัด อาจารย์หลัด (เหตุผลน่าจะมาจากฐานานุศักดิ์ที่ได้รับครั้งยังเป็นพระปลัดจึงเรียกนามย่อปลัดว่าหลัดในภาษาถิ่นใต้) เพราะเป็นหมอมาเกือบ ๕๐ ปี มีฝีมือในการรักษา มีเมตตาธรรมต่อผู้ป่วยไม่เลือกหน้าจนเป็นที่ยกย่องกันว่าเป็นหมอใจบุญ พ่อท่านจบนับเป็นหมอกระดูกที่มีความรู้ความสามารถและคุณธรรม ปฏิบัติภารกิจด้วยความเสียสละ อดทน ไม่เลือกเพศ วัย อาชีพ และศาสนามาอย่างต่อเนื่องยาวนาน ประกอบกับเป็นพระที่สมถะ ไม่หวังลาภยศ สรรเสริญใดๆ ใช้ชีวิตแบบเรียบง่าย ใครทุกข์ก็เข้าถึงได้จึงได้รับการยกย่องว่าเป็นหมอกระดูกผู้ใจบุญ และด้วยความรู้และคุณธรรมดังกล่าว สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ จึงประกาศยกย่องเชิดชูเกียรติให้เป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สาขาพัฒนาคุณภาพชีวิต นับเป็นเกียรติประวัติแก่ชีวิตของท่านและเป็นความภาคภูมิใจของผู้ที่เกี่ยวข้องโดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่เคยป่วยและได้รับความดูแลจากท่าน มรณภาพ ตลอดระยะเวลาที่พระครูธรรมธราธิคุณได้ดำรงสมณเพศอยู่ในบวรพระพุทธศาสนา ท่านได้สร้างคุณงามความดีอย่างมากมายทั้งสังคมและศาสนาจนเป็นที่เคารพศรัทธาของชาวบ้านสองฝั่งคลองบางจาก อำเภอ จังหวัด ตลอดจนจังหวัดใกล้เคียงจนมีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักกันทั่ว ด้วยความชราภาพทำให้ท่านต้องเข้ารับการรักษาอยู่หลายครั้ง จนกระทั่งวันพุธที่ ๑๙ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๔๙ แรม ๙ ค่ำ เดือน ๘ ปีจอ เวลา ๑๐.๕๐ น. พระครูธรรมธราธิคุณ ได้ถึงแก่มรณภาพลงด้วยอาการสงบ สิริอายุ ๘๘ ปี พรรษา ๖๘ ทางคณะกรรมการวัดธาราวดีและคณะญาติตลอดจนพุทธบริษัทได้จัดงานบำเพ็ญกุศลศพอุทิศถวายทักษิณานุปทาน ณ ศาลาการเปรียญวัดธาราวดีเป็นเวลา ๙ วัน จึงได้เก็บบรรจุสรีระสังขารของท่านลงในโลงแก้วแล้วอัญเชิญประดิษฐานยังกุฏิเจ้าอาวาสโดยไม่มีการขอพระราชทานเพลิงศพหรือถวายเพลิงแต่อย่างใด และเมื่อวันจันทร์ที่ ๑๙ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๕๓ ขึ้น ๘ ค่ำ เดือน ๘ หลัง ปีขาล ทางวัดได้จัดงานอัญเชิญสรีระสังขารของท่านย้ายไปยังศาลาธรรมานุสรณ์ที่ทางวัดสร้างถวายขึ้นไว้เป็นที่ประดิษฐานสรีระสังขารและรูปเหมือนของท่านเพื่อให้ศิษยานุศิษย์และพุทธบริษัทที่มีความเคารพศรัทธาต่อท่านได้เข้ามาสักการะโดยสะดวก ปัจจุบันสรีระสังขารของท่านไม่มีการย่อยสลายตามกาลเวลายังคงสภาพเดิมไม่มีการเน่าเปื่อยแต่อย่างใดทางวัดได้ทำการปิดทองท่านตลอดทั้งตัวและยังเปิดโอกาสให้มีศิษยานุศิษย์ พุทธบริษัท ประชาชนทั่วไปได้เป็นเจ้าภาพสวดพระอภิธรรมทุกวันที่ ๑๙ ของเดือน อีกทั้งแวะเวียนเข้ามาสักการะสรีระสังขารและรูปเหมือนของท่านอยู่ตลอดเวลาอย่างไม่ขาดสาย จากประวัติชีวิตและผลงานดังกล่าว คณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ จึงประกาศยกย่องเชิดชูเกียรติให้พระครูธรรมธราธิคุณ เป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สาขาการพัฒนา วัดธาราวดี เป็นวัดราษฎร์ สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ตั้งอยู่ที่หมู่ที่ ๕ ตำบลบางจาก อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช จังหวัดนครศรีธรรมราช ตั้งวัด เมื่อ พ.ศ. ๒๔๒๓รับวิสุงคามสีมา เมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๐ ลำดับรายนามเจ้าอาวาส พระครูสุขันติธารารักษ์ (ฐาปกรณ์ สุโข) เจ้าอาวาสวัดธาราวดี พระครูวิมลนวการ (เผ้ง ทิฏฺฐธมฺโม) ๒๔๘๔ เจ้าอาวาสวัดบางจาก (ธาราวดี) พระครูธรรมธราธิคุณ (จบ ฐิตญาโณ) ๒๕๐๖ เจ้าอาวาสวัดธาราวดี อ้างอิง : ราชกิจจานุเบกษา ออนไลน์ - แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่องพระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์ ฉบับพิเศษ หน้า ๔๑ เล่ม ๑๐๓ ตอนที่ ๒๐ ๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๒๙ กลุ่ม ประวัติวัดและพระสังฆาธิการตำบลบางจาก อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช

เพลงบอกสร้อย เสียงเสนาะ หรือนายสร้อย ดำแจ่ม ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (การแสดงพื้นบ้าน-เพลงบอก)

เพลงบอกสร้อย เสียงเสนาะ นายสร้อย คำแจ่ม ผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรมสาขากีฬาและนันทนาการ นายสร้อย คำแจ่ม เกิดเมื่อปีพุทธศักราช ๒๔๖๘ ที่จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นศิลปินเพลงพื้นบ้านภาคใต้ที่คนทั่วไปรู้จักดีในนาม "เพลงบอก สร้อยเสียงเสนาะ" เริ่มว่าเพลงบอกตั้งแต่อายุ ๑๗ ปี รวมเวลา ๔๗ ปีเศษ ที่นายสร้อยได้ฝึกฝนว่าเพลงบอกด้วยใจรักมีวิญญาณศิลปิน ทำให้ผู้ฟังได้รับความสนุกสนานเพลิดเพลินในความคิดฉับไว เป็นที่ยอมรับประทับใจในศิลปะ การว่าเพลงบอกที่ใช้ชั้นเชิงและปฏิภาณไหวพริบ จนได้รับรางวัลชนะเลิศการแข่งขันประชันวงทุกครั้ง ชื่อเสียงของนายสร้อย จึงเป็นที่รู้จักและมีผู้สนใจติดต่อไปแสดงทั้งในประเทศและต่างประเทศ ในการประเพณี งานสาธารณกุศลและอื่นๆ ทั้งภาครัฐบาลและเอกชน ปัจจุบันได้มีการบันทึกเสียง เพลงบอกที่นายสร้อยแต่งเองให้เหมาะสมกับสถานการณ์ รวมทั้งเป็นผู้มีความอ่อนน้อมถ่อมตนมีอัธยาศัยไมตรีต่อคนทั่วไป มีความเสียสละ และได้รับยกย่องว่าเป็น "เพลงบอกชั้นครู" ชาวจังหวัดนครศรีธรรมราช ยอมรับนับถือว่าเป็นผู้ที่บำเพ็ญประโยชน์ทั้งด้านสร้างสรรค์และอนุรักษ์ศิลปะ เป็นแบบอย่างสังคม นายสร้อย คำแจ่ม จึงได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติ เป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรมสาขากีฬาและนันทนาการ

ประวัติ นายสร้อย ดำแจ่ม หรือที่รู้จักกันในนาม “เพลงบอกดอกสร้อย” หรือ “ดอกสร้อยเสียงเสนาะ” เกิดเมื่อ พ.ศ. 2468 ที่บ้านบ่อล้อ อำเภอเชียรใหญ่ จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นบุตรของนายแจ้กับนางพั้ว และได้สมรสกับนางกิ้งซุ้น มีบุตรร่วมกัน 4 คน เพลงบอกดอกสร้อยได้มีโอกาสฟังเพลงบอกแล้วเกิดความประทับใจ จึงริเริ่มหัดว่าเพลงบอก ด้วยตนเอง ครั้นเมื่อมีโอกาสได้ร้องโต้กับเพลงบอกเผียน (เพลงบอกที่มีชื่อเสียงในสมัยนั้น) ณ วัดโคกพิกุล แม้จะเอาชนะเพลงบอกเผียนไม่ได้ แต่ก็ได้แสดงฝีปากคมคายในการโต้เพลงบอกจนเป็นที่ประทับใจของผู้ชม หลังจากนั้นไม่นานก็เริ่มเป็นที่รู้จักมากขึ้น เพลงบอกดอกสร้อยเป็นเพลงบอกที่เลี้ยงชีพด้วยการว่าเพลงบอกตามงานต่าง ๆ โดยมีวิธีการ หาเงิน คือ ว่าเพลงบอกให้กับเจ้าภาพจัดงานแล้วนำรายได้มาแบ่งครึ่งกัน โดยในแต่ละงานเพลงบอกดอกสร้อยสามารถหาเงินได้จำนวนมาก เพราะมีเสียงที่ไพเราะกังวาน มีศิลปะในการจูงใจบริจาคโดย ไม่ต้องบังคับ รวมทั้งมีวิธีการว่าเพลงบอกที่แตกต่างจากเพลงบอกทั่วไป คือ มีการว่ากลอนหนังตะลุงกับโนราสอดแทรกเข้าไป ทำให้เกิดความสนุกสนาน หลากรส และหลายทำนอง เป็นที่ชื่นชอบของผู้ชม ทั้งนี้แม้เพลงบอกดอกสร้อยจะเริ่มเล่นเพลงบอกโดยไม่มีครูสอนโดยตรง แต่ก็ยกย่องครูเพลง- บอกที่ชื่นชอบเป็น “ครู” โดยเฉพาะปานบอดและพระรัตนธัชมุนี (ม่วง) นอกจากนี้ยังมีเพลงบอกเนตร ชลารัตน์ และครูมิตร เกาะแก้ว ที่เพลงบอกสร้อยถือว่ามีส่วนสำคัญต่อความสำเร็จของตน จนสามารถสร้างชื่อเสียงติดปากคนปักษ์ใต้ว่า “ดอกสร้อย เสียงเสนาะ”

2.การศึกษา สำเร็จการศึกษาระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 จากโรงเรียนวัดสระโพธิ์ อำเภอเชียรใหญ่ จังหวัดนครศรีธรรมราช ต่อมาได้ฝากตัวเป็นศิษย์ท่านเจ้าคุณธรรมราชมุนี วัดหน้าพระบรมธาตุ และได้ศึกษาต่อชั้นมัธยมศึกษาที่โรงเรียนเบญจมราชูทิศ แต่เรียนได้เพียงชั้นมัธยมปีที่ ๔ ก็เกิดสงครามโลกครั้งที่ ๒ จึงกลับไปอยู่บ้านและหมดโอกาสเรียนต่อ จากนั้นจึงได้บรรพชาเมื่ออายุ ๑๘ ปี ณ วัดโพธิ์ อยู่ในร่มกาสาวพัสตร์ได้ ๔ ปี ก็ลาสิกขาบทออกมามีครอบครัว ในเรื่องความสนใจเพลงบอกนั้น เริ่มจากเมื่อครั้งนายสร้อยอยู่หน้าวัดพระบรมธาตุ เจ้าคุณธรรมราชมุนี ได้รับเพลงบอกปานบอดมาเล่นหลายครั้ง นายสร้อยฟังแล้วประทับใจพยายามจดจำบทกลอน เที่ยวว่าเลียนแบบกับพวกเด็กวัด ครั้นริหัดนานเข้าก็เกิดรักชอบและร้องเล่นโดยปริยายออกเที่ยวว่าสนุกไปตามงานต่าง ๆ จนกระทั่งนายแก้ว กำนันตำบลทรายขาว อำเภอเชียรใหญ่ ได้ขอร้องให้ว่าเพลงบอกโต้กับเพลงบอกเผียน เป็นการแก้ขัดในงานศพท่านพระครูนิโครธ วัดโคกพิกุล โดยมีเพลงบอกปานบอดเป็นประธาน การโต้คราวนั้นนับเป็นครั้งแรก แม้จะเอาชนะเพลงบอกเผียนไม่ได้ แต่ก็มิได้เพลี่ยงพล้ำ ทั้งยังแสดงฝีปากได้คมคายหลายตอน จากนั้นมานายสร้อยก็เริ่มเป็นที่รู้จักของผู้คนมากขึ้น ได้ออกโต้เพลงบอกฝีปากดีหลายคน เพลงบอกสร้อย ได้ออกโรงว่าเพลงบอกมาตั้งแต่อายุ ๑๗ ปีโดยมีงานสืบเนื่องต่อกันมาอย่างไม่ขาดตอน มีการรับงานว่าเพลงบอกในงานต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นงานบวชนาค งานศพ งานรื่นเริง งานเทศกาล งานประชันขันแข่ง งานกุศล งานสาธารณประโยชน์ ฯลฯ

ตลอดระยะเวลากว่า ๕๐ ปี ที่เพลงบอกสร้อยได้ออกโรงว่าเพลงบอก ได้แสดงผลงานให้เป็นที่ประจักษ์และเป็นที่ชื่นชอบของประชาชนทั่วภาคใต้ กรุงเทพมหานคร และมาเลเซีย โดยเฉพาะในภาคใต้ เมื่อมีการประชันเพลงบอกขึ้นเมื่อใด รางวัลชนะเลิศมักจะเป็นของเพลงบอกสร้อยเมื่อนั้น นักเลงเพลงบอกน้อยคนนักที่จะไม่รู้จักศิลปินผู้นี้ ในการว่าเพลงบอกทุกครั้ง เพลงบอกสร้อยได้มีการแทรกกลอนหนังตะลุง โนรา เข้าไปด้วย ทำให้มีหลากรสหลายทำนอง เมื่อประกอบเข้ากับสติปัญญา และไหวพริบในการหยิบเอเรื่องราวมาผสมผสานเข้ากับเนื้อหา ทำให้ท่านมีชื่อเสียงติดปากคนปักษ์ใต้ว่า "ดอกสร้อย เสียงเสนาะ" เพลงบอกดอกสร้อย นับได้ว่าเป็นเพลงบอกคณะแรกและคณะเดียว นับแต่อดีตที่สามารถเลี้ยงชีพได้ด้วยการว่าเพลงบอก วิธีการก็คือ ว่าเพลงบอกหาเงินให้กับเจ้างานแล้วแบ่งรายได้เป็นของคณะเพลงบอกร้อยละ ๔๐ และดูเหมือนว่าเจ้าภาพจำนวนไม่น้อยที่เรียกหาโดยยอมรับเงื่อนไขดังกล่าว ทั้งนี้เพราะทุกงานนั้นเพลงบอกสร้อยจะทำเงินได้มาก ด้วยมีเสียงไพเราะกังวาล มีศิลปะในการจูงใจ ชวนให้บริจาคโดยมิต้องบังคับ

รางวัล พ.ศ.2520: ได้รับถ้วยรางวัลชนะเลิศจาก ฯพณฯ นายกรัฐมนตรี ธานินทร์ กรัยวิเชียรในการแข่งขันประชันเพลงบอก ณ แหลมสนอ่อน จังหวัดสงขลา พ.ศ.2534: ผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรมและศิลปะการแสดง จากสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ.2538: ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดงพื้นบ้านเพลงบอก โดยได้รับรางวัลพระราชทานจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พลงบอกสร้อย เสียงเสนาะ หรือนายสร้อย ดำแจ่ม ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติจากคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ ให้เป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (การแสดงพื้นบ้าน-เพลงบอก) เมื่อวันที่ ๑๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๓๘ ที่มา -วารสารทักษิณคดี ปีที่๖ ฉบับที่๒ โดย สาวิตรี สัตยายุทย์ -เรียบเรียงโดยสรุปจากเรื่อง “สร้อย ดำแจ่ม” (หน้า 7807-7808). ในสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคใต้ เล่มที่ 16. (2542). มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์. กรุงเทพฯ. - https://naamchoop.com

นายเอี่ยม อมรสถิตย์ ผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สาขาศิลปะ การช่างศิลปะและการช่างฝีมือ

นายเอี่ยม อมรสถิตย์ เกิดเมื่อวันที่ พฤษภาคม พุทธศักราร ๒๕๖๐ ที่จังหวัดนครศรีธรรมราช เคยรับราชการครู ต่อมาได้ประกอบอาชีพช่างประติมากรรมงานปั้นและหล่อรูปเหมือน ทำซุ้มประตูวัด เริ่มงานช่างจริงจังเมื่อปีพุทธศักราช ๒๔๙๐ เป็นต้นมา นายเอียม จึงมีทักษะและความชำนาญ ได้รับคำยกย่องชมเชยจากบุคคลทั่วไป ดังปรากฎผลงานเด่นทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ คือ พระพุทธไสยาสน์วัดไชยมังคลาราม เมืองปีนัง ประเทศมาเลเชีย ได้รับพระราชทานกระแสพระราชดำรัสชมเชยว่า "ทำได้ดี ทำได้สวย" นับเป็นเกียรติประวัติสูงสุดในชีวิต นอกจากนี้ยังมีพระพุทธทักษิณมิ่งมงคล เขากง จังหวัดนราธิวาส พระพุทธสิหิงค์จำลอง วัดพระมหาธาตุวมหา วิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราช นายเอี่ยมมีความมุ่งมั่นและศรัทธาที่จะพัฒนาฝีมือทางศิลปะ ให้เป็นมรดกแก่อนุชนมากกว่ามุ่งค่าตอบแทน ในวงการช่างยอมรับว่า นายเอี่ยมเป็น "ประติมากรขั้นครู" เป็นผู้มีคุณธรรม มีความประพฤติดี มีความสุจริตอุทิศตนเพื่อเผยแพร์ฝีมือประติมากรไทยให้ปรากฎแก่นานาประเทศ เป็นแบบอย่างที่ดีของสังคม นายเอี่ยม อมรสถิตย์ จึงได้รับการยกย่องเชิดชูเกียกติเป็นรู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สาขาศิลปะ การช่างศิลปะ และการช่างฝีมือ ประวัติชีวิต นายเอี่ยม อมรสถิตย์ เกิดเมื่อวันที่ ๒ พฤษภาคม ๒๔๖๐ ที่ตำบลปากนคร อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นบุตรของนายทุ่ม นางป้อม อมรสถิตย์ ภรรยาชื่อ นางสราญ อมรสถิตย์ มี บุตรธิดา ๖ คน ชาย ๑ คน หญิง ๕ คนที่อยู่ปัจจุบันเลขที่ ๓๒/๒ วัดนางหล้า หมู่ที่ ๓ ตำบลชุมพล อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา การศึกษา - พ.ศ. ๒๔๗๒ สำเร็จการศึกษาชั้น ป. ๔ โรงเรียนเสื้อเมือง - พ.ศ. ๒๔๗๘ สำเร็จการศึกษาชั้น ม.๖ โรงเรียนเบญจมราชูทิศ (วัดท่าโพธิ์) - พ.ศ. ๒๔๘๓ สำเร็จการศึกษาชั้น ป.ป.ชและวาดเขียนโท จากโรงเรียนเพาะช่าง ตำแหน่งหน้าที่ในอดีต เคยรับราชการครูที่โรงเรียนสตรีปากพนัง โรงเรียนปากพนัง และโรงเรียนเบญจมราชูทิศ นครศรีธรรมราช

ประวัติการทำงานที่ผ่านมาโดยย่อ ได้ประกอบอาชีพช่างประติมากรรมมาตั้งแต่ปีพ.ศ. ๒๔๙๐ นับจนถึงปัจจุบันเป็นเวลา ๔๔ ปี ลักษณะงานที่ทำ เป็นงานปั้นรูปเหมือนหล่อรูปเหมือนปั้นและหล่อพระพุทธรูปทำซุ้มประตูวัดวาอารามต่างๆ ทั้งในต่างจังหวัดและต่างประเทศ ผลงานเป็นที่ยอมรับของสาธุชนทั่วไป ผลงาน มีผลงานจำนวนมาก นับเป็นพันๆ ชิ้นดังตัวอย่างต่อไปนี้ - ปั้นรูปเหมือนพระพุทธรูปปราสาทธรรรมภิวัฒน์ วัดเสาเภา อำเภอสิชล จังหวัดนคร ธรรมราช - ปั้นรูปเหมือน พ่อท่านพวย วัดหัวลำพูอำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช - ปั้นรูปเหมือนพ่อท่านเอียด วัดในเขียว อำเภอพรหมคีรี จังหวัดนครศรีธรรมราช - ปั้นและหล่อพระพุทธรูป ๑๐๘ องค์หน้าตักกว้าง ๑ ศอก ๑ คืบ ที่วัดประดู่หอม ทะเลน้อย อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง - ปั้นและหล่อพระพุทธรูปไสยาสน์องค์ใหญ่ ยาว ๓๖ เมตร ที่วัดไชยมังคลาราม รัฐปีปีปี ประเทศมาเลเซีย - ปั้นและหล่อพระพุทธไสยาสน์ ยาว ๗เมตร และพระประจำวัน จำนวน ๙ องค์ ที่วัด ยางนอก อำเภอเมือง จังหวัดนราธิวาส - ปั้นและหล่อพระพุทธไสยาสน์ ยาว ๒๐ เมตร ที่วัดเกาะสิเหร่ จังหวัดภูเก็ต ทั้งและหล่อนล่อพระพุทธไสยาสน์ ยาว ๒๔ เมตร เมตร ที่วัดบางนอน อำเภอเมือง จงหวัดระนอง - สร้างเมรุ วัดนิกรประชาราม อำเภอgมือง จังหวัดปัตตานี - สร้างพระพุทธทักษิณมิ่งมงคล เขากง จังหวัดนราธิวาส - ปั้นและหล่อพระประธานหน้าตักกว้าง ๔ศอก ๙ นิ้ว ที่วัดพังตรุ อำเภอสามชุก จังหวัด สุพรรณบุรี -ปั้นพระพุทธไสยาสน์ ยาว ๙ เมตร ที่วัดพระพุทธบาท อำเภอศรีเชียงใหม่ จังหวัด หนองคาย - ปั้นรูปบริจาคเงินช่วยเหลือการก่อสร้างอาคารเรียน "จิตภาวัน" วิทยาลัยของท่าน กิตติวุฒโฑภิกขุ อำเภอบางละมุง จังหวัดชลชลบุรี - หล่อพระพุทธสิหิงค์ หน้าตักกว้าง ๑ เมตร พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงเป็นองค์พระประธานเททอง ที่วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช - ปั้นและหล่อรูปเหมือน พระรัตนรัธมุนี(แบน) สมเด็จพระสังฆราช ทรงเป็นองค์ประธานเททองที่วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช - ปั้นพระพุทธรูปหน้าตักกว้าง ๙ เมตร พระนาคปรกหน้าตักกว้าง ๑๒ เมตร ๕๐ เซนติเมตร สูง ๒๗ เมตร ที่สำนักสงฆ์เขาวัง อำเภอเมือง จังหวัดภูเก็ต

ผลงานดีเด่น - พระพุทธรูปไสยาสน์วัดไชยมังคลาราม เมืองปีนัง ประเทศมาเลเซีย ยาว ๓๖ เมตร พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เสด็จทรงเบิกพระเนตร - พระพุทธทักษิณมิ่งมงคล เขากง จังหวัดนราธิวาส สูง ๒๐ เมตร หน้าตักกว้าง ๑๗ เมตร อาจารย์จิตร บัวบุศย์ ออกแบบ - พระพุทธสิหิงค์จำลอง วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราชหน้าตักกว้าง เมตร พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เสด็จทรงเป็นองค์ประธานเททอง เกียรติคุณที่เคยได้รับ - พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลยดุลยเดช ได้โปรดเกล้าฯ ให้เข้าเฝ้าฯ ที่เมืองปีนัง ประเทศมาเลเซีย ทรงชมว่า "ทำได้ดี ได้สวย" - ฝีมือช่างประติมากรรมเป็นที่ยอมรับในวงการช่างด้วยกันว่า นายเอี่ยม อมรสถิตย์ เป็น " ช่างประติมากรรมชั้นครู ความประพฤติ คุณธรรม ศีลธรรม เป็นผู้มีความประพฤติดี มีคุณธรรม เป็นที่เชื่อถือของบุคคลทั่วไปทั้งที่เป็นคฤหัสถ์และบรรพ- ชิต มีความสุจริตเป็นที่ตั้ง มีความมุ่งมั่นที่จะพัฒนาฝีมือทางศิลปะให้เป็นมรดก แก่อนุชนมาก กว่ามุ่งค่าตอบแทน งานบริการสังคม นายเอี่ยม อมรสถิตย์ ได้อุทิศเวลาส่วนตัวบางส่วนบริการชุมชนและสังคมตลอดมา ได้ ใช้งานฝีมือช่วยเหลือบุคคลหน่วยงานวัดวาอารามโดยไม่คิดค่าตอบแทนแต่อย่างใด ระยะเวลาที่ปฏิบัติงานดีเด่นและโอกาสที่จะปฏิบัติต่อไป ได้ปฏิบัติงานช่างประติมากรรมมาตั้งแต่ปี๒๔๙๐ งานแต่ละชิ้นตั้งใจทำอย่างดีที่สุด เพื่อเป็น แบบฉบับแก่อนุชนด้วยความมุ่งมั่น และศรัทธามาโดยตลอด งานชิ้นต่อไป คือ -งานปั้นและหล่อพระพุทธรูปแบบจีนที่รัฐกลันตัน ประเทศมาเลเซีย ขนาดหน้าตักกว้าง ๑๒เมตร ตั้งใจจะทำงานนี้เพื่อเผยแพรฝีมือประติมากรรมไทยให้ปรากฎแก่ชาวโลก จากประวัติชีวิตและผลงานดังกล่าว คณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติจึงประกาศยกย่อง เชิดซูเกียรติให้ นายเอี่ยม อมรสถิตย์ เป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรมสาขา ศิลปะ การช่าง ศิลปะและการช่างฝีมือ โดย ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดนครศรีธรรมราช วิทยาลัยครูนครศรีธรรมราช ที่มา หนังสือ ผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม 2534 สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงศึกษาธิการ.

นายปลื้ม ชูคง ผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สาขาศิลปะ การช่างศิลปะ และการช่างฝีมือ

นายปลื้ม ชูคง เกิดเมื่อวันที่ ๒๖ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๘๓ ที่จังหวัดพัทลุง อาชีพช่างฝีมือทำผลิตภัณฑ์จากกะลามะพร้าว และเส้นใยพืช (เชือกกล้วย) ซึ่งเป็นเศษวัสดุเหลือใช้ในท้องถิ่นนำมาทำเป็นเครื่องใช้ในครัวเรือน เครื่องประดับและของที่ระลึกในขั้นต้นได้ทำเป็นอุตสาหกรรมในครัวเรือน มีความคิดสร้างสรรค์ ได้ใช้ปัญญาพิจารณาดัดแปลงรูปแบบผลิตภัณฑ์ให้เรียบง่าย ผสมผสานกับความงามตามธรรมชาติของวัสดุ ตรวจดูความเรียบร้อยของฝีมืออย่างละเอียดถี่ถ้วน พิถีพิถันก่อนนำส่งออกจำหน่ายทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ หลังจากที่ได้ประสบผลสำเร็จในงานผลิตภัณฑ์กะลามะพร้าวแล้ว ได้ออกเผยแพร่ผลงานตามสถานที่ราชการและเอกชนหลายแห่งจากผลงานที่มีคุณค่าดังกล่าวจึงได้รับรางวัลชนะเลิศการแข่งขันผลิตภัณฑ์กะลามะพร้าวหลายรางวัล ประกอบกับเป็นผู้มีคุณธรรม เห็นประโยชน์ส่วนรวมเป็นสำคัญ มีความเพียรพยายาม ความตั้งใจแน่ว แน่มั่นคง เป็นแบบอย่างที่ดีของสังคม นายปลื้ม ชูคง จึงได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติ เป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรรม ศิลปะ การช่างศิลปะ และการช่างฝีมือ ประวัติชีวิต นายปลื้ม ชูคง เกิดเมื่อวันที่ ๒๖ เมษายน พ.ศ. ๒๔๘๘๓ เป็นบุตร นายขาว ชูคง และนางนวล ชูคง อาชีพทำนา มีพี่น้องร่วมบิดามารดา ๓ คน ชาย ๒ คน หญิง ๑ คน ภรรยาซื่อ นางน่วม ชูคง มีบุตร ๓ คน ชาย ๑ คน หญิง ๒ คน ที่อยู่ปัจจุบัน บ้านเลขที่ ๔๒ หมู่ที่ ๏ ตำบลชัยบุรี อำเภอเมือง จังหวัดพัทลุง การศึกษา พ.ศ. ๒๔๙๖ เรียนจบชั้นประถมศึกษาปีที่ จากโรงเรียนวัดแจ้งสุวรรณวิทยาคา พ.ศ. ๒๕๐๔ สอบได้นักธรรมชั้นตรี พ.ศ. ๒๕๐๕ สอบได้นักธรรมชั้นโท พ.ศ. ๒๕๐๖ สอบได้นักธรรมชั้นเอก

ผลงาน เป็นผู้ผลิตผลงานหัตถกรรมจากกะลามะ-พร้าว ซึ่งเป็นเศษวัสดุในท้องถิ่น นำมาทำเป็นเครื่องใช้ในครัวเรือน เครื่องประดับ เป็นของที่ระลึก และของฝาก เช่น ชุดน้ำชา กระเป้าถือ ช้อนส้อมทัพพี ตะหลิว กระบวยตักน้ำ เข็มกลัดเสื้อ ปิ่นปักผม พวงกุญแจ ฯลฯ ส่งออกจำหน่ายทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ ลูกค้าสนใจและสั่งจองสินค้าหัตถกรรมจากกะลามะพร้าวมากจนไม่สามารถทำได้ทันตามความต้องการ จึงได้ชักชวนประชาชนให้หันมาประกอบอาชีพด้านหัตถกรรมจากกะลามะพร้าวและวัสดุอื่นๆที่มีในท้องถิ่น เช่น การผลิตในรูปของ ตะกร้ากระเป้า เสวียนหม้อ โดยเป็นผู้สอนและอธิบายถึงวิธีการผลิตงานแต่ละชิ้นตามขั้นตอนแนะนำช่วยเหลือจนทุกคนมีฝีมือดี ในขั้นต้นมีสมาชิกเพียง ๑๐ คน ปัจจุบันนี้มีสมาชิกถึง ๒๐๐คน ทำให้ประชาชนในหมู่บ้านมีรายได้เพิ่มขึ้นคน ทำให้ประชาชนในหมู่บ้านมีรายได้เพิ่มขึ้นสามารถช่วยเหลือคนว่างงานให้มีงานทำและช่วยแก้ปัญหาสังคมได้อีกทางหนึ่ง ต่อมาจึงได้ริเริ่มจัดตั้งกองทุนมูลนิธิหมู่บ้านศิลปหัตถกรรมขึ้น โดยมีหลักเกณฑ์การดำเนินงานคือรายได้จากการจำหน่ายสินค้าจะหักเข้ากองทุนร้อย ละ ๑ เพื่อใช้ในการติดต่อดำเนินงาน มีคณะกรรมการดำเนินงานดูแลรักษา และสามารถนำมาใช้ประโยชน์ในกิจกรรมและการพัฒนาท้องถิ่น พ.ศ. ๒๕๓๓ ได้จัดตั้งกรรมการบริหารกลุ่มหัตถกรรมกะลามะพร้าว มีการดำเนินงานอย่างมีระบบการประชาสัมพันธ์และเผยแพร่ผลงาน ได้มีการประชาสัมพันธ์ทางสื่อมวลชนหลาย ครั้งเช่น สถานีโทรทัศน์สีซ่อง ๙ อ.ส.ม.ท. ได้ถ่าย ทำสารคดีของดีเมืองไทย ออกรายการบันทึกเมืองไทย ภาคหลังข่าว เมื่อวันที่ ๑๔ มิถุนายน ๒๕๓๔ นอกจากนี้ยังได้จัดเตรียมสมุดเยี่ยมไว้เป็นหลักฐานเพื่อให้ผู้มาเยี่ยมชมทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ ได้แสดงความคิดเห็น รวมทั้งส่วนราชการได้ร่วมมือนำผลงานออกเผยแพร่ในงานเทศกาลต่างๆ หลายครั้ง

วิทยากร นายปลื้ม ชูคง นอกจากการพัฒนางาน ฝีมือด้านผลิตภัณฑ์กะลามะพร้าวให้มีคุณภาพ เป็นที่ยอมรับของตลาดแล้ว ยังได้อุทิศแรงกายรงใจ และสติปัญญาเพื่อประโยชน์ของส่วนรวมรับเป็นวิทยากรให้ความรู้แก่ผู้สนใจทั้งภาครัฐและเอกชนดังนี้ - เป็นวิทยากรในระดับภูมิภาค ของกรมส่งเสริมอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม - เป็นวิทยากรให้การอบรมกับประชาชนที่ประสบภัยจากพายุใต้ฝุ่นเกย์ ที่จังหวัดชุมพร ระหว่างวันที่ ๙-๒๓ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๓๔ - ได้รับเชิญจากสำนักงาน ร.พ.ช. เป็นวิทยากรฝึกสอนการผลิตศิลปหัตถกรรมกะลามะ- พร้าว ที่ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดชุมพร เมื่อวันที่ ๙กรกฎาคม ๒๕๓๔ - ได้รับเชิญจากกรมการค้าภายใน เป็นวิทยากรให้ความรู้เรื่องการทำผลิตภัณฑ์จากกะลา มะพร้าวให้กับสมาชิกกลุ่มเสื่อกระจูด ทะเลน้อยที่ศาลาประชาคม อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง เมื่อวันที่ ๒๓ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๓๕ - ได้รับเชิญจากเคหะกิจเกษตร จังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นวิทยากรฝึกอบรมให้กับสมาชิก เคหะกิจ ที่สำนักงานเกษตรอำเภอพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานี ระหว่างวันที่ ๑๒-๑๕ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๓๔ - เป็นวิทยากรอบรมอาสาพัฒนาชุมชนที่ศาลาประชาคม จังหวัดพัทลุง เมื่อวันที่ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๓๓ - ได้รับเชิญจากสำนักงานการประถมศึกษาอำเภอเมือง จังหวัดพัทลุง ให้คำบรรยายแก่ครู อาจารย์ที่สอนวิชา กพอ. ณ หอประชุมอำเภอเมืองพัทลุง เมื่อวันที่ ๗ กันยายน พ.ศ. ๒๕๓๓ ฯลฯ อำเภอเมือง จังหวัดพัทลุง ให้คำบรรยายแก่ครูอาจารย์ที่สอนวิชา กพอ. ณ หอประชุมอำเภอเมือง พัทลุง เมื่อวันที่ ๗ กันยายน พ.ศ. ๒๕๓๓ ฯลฯ งานด้านบริการสังคม - เป็นประธานกลุ่มศิลปหัตถกรรมในครอบครัว ของประชาชนหมู่ที่ ๑ ตำบลชัยบุรี อำเภอเมือง จังหวัดพัทลุง - ได้รับการคัดเลือกจากสภาตำบลชัยบุรีให้เป็นผู้นำอาสาพัฒนาชุมชน เมื่อวันที่ ๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๓๓ - เป็นวิทยากรให้ความรู้ด้านศิลปหัตถกรรมแก่เยาวชนและประชาชนทั่วไป - เป็นกรรมการการศึกษาของโรงเรียนและเป็นกรรมการวัดในหมู่บ้าน - เป็นผู้รับผิดชอบด้านการเงินของหมู่บ้านหลายตำแหน่ง เช่น ๑.การเงินสุขาภิบาลหมู่บ้าน เมื่อปี พ.ศ.๒๕๓๒ ๒.การเงินกองทุนน้ำมันของหมู่บ้านเมื่อปี พ.ศ.๒๕๓๒ ๓. กองทุนบัตรสุขภาพของหมู่บ้านเมื่อปี พ.ศ.๒๕๓๒ ๔.เป็นเหรัญญิกจัดทำบัญชีของฉางสำรองพันธ์ข้าว ๕.เป็นผู้ทำบัญชีธนาคารข้าวของหมู่บ้าน ระยะเวลาที่ปฏิบัติงานและโอกาสที่จะปฏิบัติงานต่อไป

นายปลื้ม ชูคง สนใจงานด้านศิลปะหัตถกรรมมาตั้งแต่เด็ก หลังจากเรียนจบชั้นประถม ศึกษาปีที่ ๔ แล้ว ได้เริ่มทำงานจักสานไม้ไผ่ไว้ใช้ในครัวเรือนและทำไปขายบ้าง นอกจากนี้ยังทำด้ามจอบ คันไถ รวมทั้งวาดรูปหนังตะลุงออกขายตามหมู่บ้าน และงานวัดปี พ.ศ. ๒๕๒๕ ได้เริ่มสร้างานผลิตภัณฑ์จากกะลามะพร้าวและศิลปหัตถกรรมจากใยพืช (เชือกกล้วย) ครั้งแรกทำภายในครอบครัวต่อมาชักชวนให้ประชาชนในหมู่บ้านให้หันมาประกอบอาชีพการทำหัตถกรรมจากกะลามะพร้าว มีสมาชิกเพียง ๑๐ กว่าคน ต่อมาเพิ่มเป็น ๒๐๐ คน รวมระยะเวลาการทำงานผลิตภัณฑ์กะลามะพร้าวประมาณ ๑๐ ปีนิดอมาเพิ่มเป็น ๒๐๐ คนรวมระยะเวลาการทำงานผลิตภัณฑ์กะลามะพร้าวประมาณ ๑๐ ปี ในอนาคตนายปลื้ม ชูคง ต้องการจะขยาย ผลงานในด้านปริมาณและคุณภาพ ปัจจุบันได้มีหน่วยราชการเข้ามาสนับสนุนช่วยเหลือทั้งด้านการลงทุน การเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ สำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดพัทลุง ได้เสนอโครงการช่วยเหลือด้านการก่อสร้างอาคารเพื่อใช้ในการผลิตแสดง จำหน่ายผลิตภัณฑ์หัตตถกรรมกะลามะพร้าวและเส้นใยพืชผ่านทางศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรม ภาคใต้ ถ้าโครงการประสบความสำเร็จจะสามารถขยายงานให้เพิ่มปริมาณมากขึ้น และมีสมาชิกร่วมงานมากขึ้นด้วย เกียรติคุณที่เคยได้รับ - ได้รับพระราชทานรางวัลที่ ๑ ประเภท ผลิตภัณฑ์เส้นใยพืชจากมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพพิเศษ ศูนย์ศิลปาชีพบางไทร ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ ได้รับโล่ เกียรติบัตร และเงินรางวัล เมื่อวันที่ ๒๑ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๓๑ - ได้รับรางวัลที่ ๑ ในการประกวดผลิต ภัณฑ์อุตสาหกรรมประเภทผลิตภัณฑ์หัตถกรรมของใช้ ของที่ระลึกที่ทำจากกะลามะพร้าวในงานเทศกาลอาหารและสินค้าหัตถกรรมไทย ที่หาดใหญ่ของกรมส่งเสริมอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรมได้รับโล่เกียรติบัตรและเงินรางวัล เมื่อวันที่พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๓๒ - ได้รับรางวัลที่ ๒ ในการประกวดผลิตภัณฑ์หัตถกรรม อุตสาหกรรมไทยของจังหวัดสงขลา ประเภทการแข่งขันทำผลิตภัณฑ์จากก้านมะพร้าว ได้รับเกียรติบัตรและเงินรางวัล เมื่อวันที่๙ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๓๒ - ได้รับโล่รางวัล การประกวดผลิตภัณฑ์ หัตถกรรมของใช้ ของที่ระลึกจากกะลามะพร้าวในงานเทศกาลอาหารไทยและสินค้าหัตถกรรมไทยของสำนักงานการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ที่หาดใหญ่ จังหวัดสงขลา เมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๒ - ได้รับโล่รางวัลการประกวดผลิตภัณฑ์กระเป้าเชือกกล้วย จากงานเทศกาลอาหารและสินค้าหัตถกรรมไทย ของสำนักงานการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ที่หาดใหญ่ จังหวัดสงขลา เมื่อปีพ.ศ. ๒๕๓๒ -ได้รับโล่รางวัลชมเชยภาคใต้ในงานหัตถกรรมอุตสาหกรรมทั่วไทย ครั้งที่ ๓ ที่สวนอัมพรระหว่างวันที่ ๑๘-๒๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๓๓

จุดเด่นของงานหัตถกรรมนั้นผลิตภัณฑ์จากกะลามะพร้าวแต่ละชิ้นนั้น ต้องใช้ความปราณีดอย่างสูง และความอดทนในการทำผลิตภัณฑ์แต่ละชิ้นจึงออกมาสวยงาม เป็นอาชีพที่สามารถทำได้แต่ต้อง ศึกษาและหัดทำ นายปลื้ม ชูคง มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สายาศิลปะ การย่างศีลปะและ การช่างฝีมือ ประจำปี 2534 และพัฒนาฝีมืออีกระดับหนึ่งคือผลิตภัณฑ์ที่เป็นรูปสัตว์ต่างๆ เช่น กุ้ง เต่า มีวางจำหน่ายที่ OTOP จังหวัดพัทลุง และที่กลุ่มหัดถกรรมกะลามะพร้าว ความประพฤติ คุณธรรม ศีลธรรม นายปลื้ม ชูคง กรรมทั่วไทย ครั้งที่ ๓ ที่สวนอันอัมคน งานหัตถระหว่างวันที่ ๑๘-๒๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๓๓ความประพฤติ คุณธรรม ศีลธรรมนายปลื้ม ชูคง ประพฤติปฏิบัติงานอยู่ในระเบียบวินัยของสังคมและประเพณีต่างๆ อย่างเคร่งครัด ตั้งมั่นอยู่ในศีลธรรมอันดีมาโดยตลอดมีจิตใจโอบอ้อมอารีเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ช่วยเหลืองานสังคมอย่างสม่ำเสมอเป็นที่ไว้วางใจและเคารพนับถือของคนทั่วไป นับว่าเป็นผู้หนึ่งที่สมควรได้รับการ ยกย่องให้เป็นแบบอย่างที่ดีงามของสังคมสืบไป จากประวัติชีวิตและผลงานดังกล่าว คณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติได้ประกาศยกย่องเชิดชูเกียรติให้นายปลื้ม ชูคง เป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สาขาศิลปะการช่างศิลปะ และการช่างฝีมือ ที่มา สืบค้นข้อมูล https://today.line.me/th/v3/article/mwrK1W -หนังสือผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม.2534.สำนักงานวัฒนธรรมแห่งชาติ

นายอรรถกร ถาวรมาศ ผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรมภาคใต้สาขา มนุษยศาสตร์

คำประกาศเกียรติคุณ นายอรรถกร ถาวรมาศ ผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สาขา มนุษยศาสตร์ นายอรรถกร ถาวรมาศ เกิดเมื่อวันที่ ๑๙ สิงหาคม พุทธศักราช ๒๔๗๒ ที่จังหวัดนครศรีธรรมราช ปัจจุบันอายุ ๖๒ ปี อาชีพผู้สื่อข่าวหนังสือพิมพ์หลายฉบับ เช่น หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ สารเสรีมวลชน นอกจากได้ทำงานเกี่ยวกับหนังสือพิมพ์มพ์มานานถึง ๒๖ ปี ได้สร้างสรรค์งานด้านวรรณกรรมอีกมากมายทั้งประเภทร้อยแก้ว และร้อยกรอง ผลงานที่นำเสนอล้วนแล้วแต่มีคุณค่าต่อสังคมไทยทั้งในอดีตและปัจจุบันได้ใช้ความรู้ความสามารถในเชิงกวีชี้ให้เห็นสังคมในแง่มุมที่แตกต่างกัน ทำให้ผลงานประสบผลสำเร็จ ได้รับรางวัลจากการประกวด วรรรณกรรมประเภทร้อยกรองดีเด่นหลายรางวัล ทั้งได้รับโล่ในฐานะนักเขียนบทความดีเด่นอีกด้วย จึงได้รับเชิญให้เป็นกรรมการตัดสินการประกวดวรรณกรรมประเภทต่างๆ อยู่เสมอได้อุทิศตนทำงานเพื่อบริการสังคมตลอดมาอย่างมีหลักเกณฑ์ และมีส่วนร่วมในการช่วยจรรโลงสังคมไทยให้ดีขึ้น ประกอบกับเป็นผู้มีคุณธรรม ประพฤติตนในกรอบของสังคมที่ดีตดอดมาเป็นแบบอย่างที่ดีของสังคมนายอรรถกร ถาวรมาศ จึงได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรมสาขามนุษยศาสตร์ ประวัติชีวิต นายอรรถกร ถาวรมาศ เป็นบุตรนายชื่น นางอิน ถาวรมาศ เกิดเมื่อวันที่ ๑๙ สิงหาคม ๒๔๙๒ ที่หมู่ที่ ๕ ตำบลพรหมโลก อำเภอเมือง (เดิม) จังหวัดนครศรีธรรมราช มีพี่น้องร่วมบิดามารดา ๖ คน ชาย ๓ คน หญิง ๓ คน สมรสกับนางอนงค์ ถาวรมาศมีบุตรธิดา ๒ คนชาย ๑ คน หญิง ๑ คน ที่อยู่ปัจจุบัน บ้านเลขที่ ๑๒๙ หมู่ที่ ๔ ตำบลกลาย อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช อาชีพ ผู้สื่อข่าว ตำแหน่งปัจจุบัน ที่ปรึกษาข่าวภูมิภาคไทยรัฐ ตำแหน่งหน้าที่ในอดีต เคยเป็นบรรณาธิการผู้ช่วยหนังสือพิมพ์พิทักษ์ชน และกรรมการสมาคมหนังสือพิมพ์ภาคใต้แห่งประเทศไทย การศึกษา - เรียนจบชั้นประถมปีที่ ๔ พ.ศ.๒๔๘๓ - เรียนจบชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑ พ.ศ.๒๔๘๔ - สอบได้นักธรรมโท พ.ศ. ๒๔๙๙ -สอบได้เปรียญธรรมประโยค ๓ พ.ศ.2492 ประวัติการทำงานโดยย่อ ทำงานหนังสือพิมพ์ติดต่อกันมานานถึง ๒๖ปี ทำข่าวประจำหนังสือพิมพ์ไทยรัฐและเป็นนักเขียนประจำคอลัมน์ของหนังสือพิมพ์หลายฉบับ เช่น - หนังสือพิมพ์เสียงราษฎร์ - หนังสือพิมพ์ปักษ์ใต้ - หนังสือพิมพ์สารเสรี - หนังสือพิมพ์มวลชน นอกจากนี้ยังสนใจเขียนบทร้อยกรองประเภท ต่างๆ เช่น โคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน นิราศส่งประกวดทั้งในระดับท้องถิ่น และระดับชาติอีกหลายประการ รวมผลงานเฉพาะบทร้อยกรองไม่น้อยกว่า ๘๐๐ หน้า ผลงาน นอกเหนือจากการเขียนข่าวหนังสือพิมพ์แล้ว นายอรรถกร ถาวรมาศ ยังได้สร้างสรรค์ผลงาน ประเภทวรรณกรรมไว้เป็นจำนวนมาก ผลงานเหล่านั้นได้เผยแพร่สู่มวลชนทั้งทางหนังสือพิมพ์นิตยสารและวารสารอยู่เสมอ ผลงานการสร้างสรรค์วรรณกรรมร้อยกรองเท่าที่รวบรวมได้ขณะนี้มีทั้ง โคลงฉันท์ กาพย์ กาพย์ห่อโคลง กลอนสุภาพ กลอนดอกสร้อย สักวา และนิราศ ซึ่งมีลักษณะเนื้อหาหลากหลายทั้งที่เป็นเรื่องเกี่ยวกับศาสนา ประ- เพณี สังคม ธรรมชาติ คำสอน การศึกษาเศรษฐกิจ และการเมือง เป็นต้น แนวการเขียนมีทั้งการพรรณนาการตำหนิ การเสียดสี การยกย่อง การคัดค้าน การเสนอแนะ และอื่นๆ อีกมาก โดยมีเป้าหมายหลักเพื่อการสร้างสรรค์จรรโลงสังคม นามปากกาที่นายอรรถกร ถาวรมาศ ใช้สร้างสรรค์ผลงานวรรณกรรมมีดังต่อไปนี้คือ - วรรณลงกฏ - ส.ถาวรมาศ - ชลฤดี - กลิ่นน้ำค้าง - ฝอยฟ้า - หลวงอรรถ - ตาอรรถ - คอเก่า - คุณอรรถ - พรานหงส์ - ยมพบาล - ว.วถาวรมาศ - กามเทพ - มุขอรรถ - อรวัลย์ - อาวรณ์ - วรรณ - ตาสีตาสา -พี่หลวง - วัลยาพร ฯลฯ ผลงานดีเด่น - เป็นนักข่าวและนักเขียนบทความดีเด่นของหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ - มีผลงานวรรณกรรมประเภทร้อยกรองดีเด่น ชนะการประกวดในโอกาสต่างๆ มากมายจำแนกออกตามประเภทของการร้อยกรองที่ชนะการประกวดดังนี้ ๑. กลอนสุภาพ ประกวดหลายสำนวน จากหนังสือพิมพ์ นิตยสารต่างๆ เช่น - หนังสือชัยพฤกษ์ พ.ศ. ๒๕๐๘ - หนังสือพิมพ์นที่ทอง พ.ศ. ๒๕๐๙ - หนังสือสามทหาร พ.ศ. ๒๕๑๐ - หนังสือวิทยาสาร พ.ศ. ๒๕๑๑ ฯลฯ ๒. กลอนสักวา เท่าที่สำรวจพบมีกลอน สักวาชนะการประกวดหลายสำนวน จากหนังสือ - หนังสือตำรวจ พ.ศ. ๒๔๙๘, - หนังสือออมสินสาร พ.ศ. ๒๕๑๐ ฯลฯ ๓. กลอนดอกสร้อย เท่าที่สำรวจพบมีกลอนดอกสร้อยชนะการประกวดหลายสำนวนจากหนังสือวารสาร และนิตยสารต่างๆ ดังนี้ - หนังสือตำรวจ พ.ศ. ๒๔๙๘ - หนังสือวิทยาสาร พ.ศ. ๒๕๐๕ - หนังสือสตรีไทย พ.ศ. ๒๕๐๖ - หนังสือสุภาพสตรี พ.ศ. ๒๕๐๖ ๔.กลอนเพลงยาว เท่าที่สำรวจพบมีกลอน เพลงยาวชนะการประกวด ๒ สำนวน ปรากฏ ในหนังสือดังต่อไปนี้ - หนังสือตำรวจ พ.ศ. ๒๕๐๐ - หนังสือสามทหาร พ.ศ. ๒๕๑๐ ๕.กลอนนิราศ นิราศที่ชนะการประกวดคือนิราศขนอม ได้รับการพิจารณาจากสโมสรสุนทรภู่ มื่อปี พ.ศ. ๒๕๐๘ และรวมเผยแพร่ในหนังสือวรรณวิจักษณ์ และนิราศ ๒๕ เรื่องของสำนัก ๖. โคลง มีโคลงที่ชนะการประกวดหลายนิตยสารต่างๆ เช่น -หนังสือตำรวจ พ.ศ. ๒๔๙๘ ,๒๕๐๐, ๒๕๐๒ -หนังสือออมสินสาร พ.ศ.๒๕๑๑ -หนังสือสตรีไทย พ.ศ.๒๕๐๖ -หนังสือสุศษฒ?ฆษณ พ.ศ. ๒๕๐๖,๒๕๑๐, ๒๕๑๑ -หนังสือวิทยาสาร พ.ศ.๒๕๐๘ ๒๕๐๙,๒๕๑๑ ๗. กาพย์และฉันท์ เท่าที่สำรวจพบมีกาพย์และฉันท์ชนะการประกวดหลายสำนวนจากหนังสือ นิตยสาร และวารสารต่างๆ ดังนี้คือ - หนังสือสามทหาร พ.ศ. ๒๕๐๘, - หนังสือตำรวจ พ.ศ. ๒๕๐๐ - หนังสือวิทยาสาร พ.ศ. ๒๕๑๑ นอกจากวรรณกรรมดีเด่นที่ชนะการประกวดดังที่ได้ยกตัวอย่างมาแล้ว นายธรรถกร ถาวรมาศ ยังได้สร้างสรรค์งานวรรณกรรมอื่นๆ ไว้อีกมากมายเกียรติคุณที่ได้รับ - ได้รับเกียรติและรางวัลดีเด่นในฐานะผู้ สื่อข่าวหนังสือพิมพ์ไทยรัฐให้ไปศึกษาดูงานหนังสือ- พิมพ์ที่ฮ่องกง มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ และญี่ปุ่น - ได้รับโล่ในฐานะนักเขียนบทความดีเด่น จากสมาคมหนังสือพิมพ์ภูมิภาค แห่งประเทศไทย - ได้รับรางวัลต่างๆ มากมายในฐานะผู้ สร้างสรรค์วรรณกรรมดีเด่น ชนะการประกวดในโอกาสต่างๆ - ได้รับเกียรติจากชมรมนครศรีกวีศิลป์ นครศรีธรรมราช ให้เป็นทีมนักกลอน นักโต้วาที กลอนสดของจังหวัดนครศรีธรรมราช ร่วมกับครูตรึกพฤกษะศรี ครูเอื้อม อุบลพันธ์ ครูเรวัตร พันธุ์-ทิพย์แพทย์ ได้เดินทางไปแข่งขันกลอนสดในจังหวัดภาคใต้หลายครั้ง เช่นที่จังหวัดยะลา ตรัง พัทลุง ฯลฯ -ประการตัดสินการประกวดกลอนสดของสถาบันต่างๆ ของสถาบันต่างๆ ความประพฤติ คุณธรรม ศีลธรรม นายอรรถกร ถาวรมาศ ได้เริ่มปฏิบัติ งานดีเด่นเพื่อสังคมมานานถึง ๒๖ ปี ได้ประพฤติตนเป็นแบบอย่างที่ดี มีคุณธรรม และศีลธรรมอันดีงามตามกรอบของสังคมและนักหนังสือพิมพ์ตลอดมา ได้สร้างสรรค์ผลงานออก เผยแพร่แก่ประชาชนทั่วประเทศ นายอรรถกร เป็นผู้มีความศรัทธาเชื่อมั่นในการทำดี ทำประโยชน์ต่อสังคมอย่างถูกต้องตามครรลองครองธรรม งานด้านบริการสังคม ในฐานะและบทบาทของผู้สร้างสรรค์งาน ทางด้านหนังสือพิมพ์ มีโอกาสบริหารสังคมและชุมชน ค่อนข้างกว้างขวางในแง่มุมของการคอยสอดส่องดูแลความเคลื่อนไหวต่างๆ ของสังคมช่วยเสนอ แนะ และชี้นำเพื่อความก้าวหน้า และพัฒนาขึ้นในทางที่ดีของสังคมต่อไป ระยะเวลาที่ปฏิบัติงานดีเด่นและโอกาสที่จะปฏิบัติต่อไป นายอรรถกร ถาวรมาศ ได้ปฏิบัติงานที่ ถนัดด้านมนุษยศาสตร์มาเกือบ ๓๐ ปี และยังมุ่งมั่นที่จะทำงานด้านนี้ต่อไป พร้อมกับย้ำอย่างหนักแน่นว่า "จะใช้งานวรรณกรรมสร้างสรรค์สังคมไทยต่อไปอย่างไม่ท้อแท้และหยุดยั้ง"จากประวัติชีวิตและผลงานดังกล่าว คณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ - จึงประกาศยกย่องเชิดซูเกียรติให้นายอรรถกร ถาวรมาศ เป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สาขามนุษยศาสตร์ โดย ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดนครศรีธรรมราช วิทยาลัยครูนครศรีธรรมราช

เครื่องปั้นดินเผาบ้านมะยิงอำเภอท่าศาลา จังหวัดนดรศรีธรรมราช

แหล่งผลิตเครื่องปั้นดินเผาบ้านมะยิงเป็น หมู่บ้านที่อยู่ใกล้กับชุมชนโบราณโมคลานซึ่งอยู่ห่าง ไปทางทิศตะวันตกเพียง ๑ กิโลเมตร โดยเเบ่มชนด้วยคลองมะยิง (ปากพยิง) และคลองโต๊ะแน็งจากการสำรวจเเละขุดคั้นทางโบราณคดีพบว่าชุมชน โบราณโมคลานหรือปัจจุบันอยู่ในอาณาบริเวณวัดโมคลานและโรงเรียนประถมศึกษาวัดโมคลาน เป็นชุมชนที่สำคัญในแถบนี้มีอายุไม่น้อยกว่าพุทธศตวรรษที่ ๑๒ ยังเหลือร่องรอยสิ่งก่อสร้าง ที่เป็นซากอาคารอิฐ และเสาหิน พบเศษกระเบื้องมุงหลังคาและเครื่องปั้นดินเผาจำนวนหนึ่งเข้าใจว่า เป็นของที่ผลิตขึ้นในชุมชนและอาจตกทอดและเทคโนโลยีการผลิตมายังบรรพบุรุษของนักปั้นหม้อ ที่บ้านมะยิงก็เป็นได้ อย่างไรก็ดี ความเก่าแก่ของชุมชนโมคลานนั้น เป็นที่รู้จักของชาวท้องถิ่นใน จังหวัดนครศรีธรรมราช ดังมีบทกลอนพื้นบ้านบท หนึ่งว่า "ตั้งดินตั้งฟ้า ตั้งหญ้าเข็ดมอน โมคลาม มาก่อน เมืองนครมาหลัง" ข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์ช่างปั้นหม้อที่บ้านมะยิงทำให้ทราบภูมิหลัง ของหมู่บ้านมะยิงว่าไม่เพียงเป็นหมู่บ้านที่อยู่ใกล้ชุมชนเก่าแก่เท่านั้น แต่ยังมีชื่อเสียงว่าเป็นหมู่บ้าน ปั้นหม้อ โดยผลิตเครื่องปันดินเผาแบบพื้นเมืองโบราณแทบทุกครัวเรือน เพื่อส่งออกจำหน่าย มาหลายชั่วคน สืบได้วามีอายุไม่น้อยกว่า ๑๐๐ ปีสมัยที่เฟื่องฟูที่สุดของการผลิตหม้อที่บ้านมะชิง เป็นสมัยเดียวกับการผลิตกระเบื้องดินเผาที่เกาะขอจังหวัดสงขลา กล่าวกันว่า "บ้านมะยิงทำหม้อ เกาะขอทำเบื้อง" จึงไม่มีการแก่งแย่งในทางตลาดในสมัยนั้นแต่อย่างใด เล่าสืบต่อกันมาในหมู่นักปั้นหม้อรุ่นหลาน-หลนที่ยังหลงเหลือในปัจจุบันว่า ในเวลาตอนเข็นผื่อช่างปั้นหม้อเริ่มปั้นหม้อแล้วตีหม้อขึ้นรูปด้วย ถูกตั้ง(ลูกถือ หรือ ลูกเถอ) และไม้ตี มีเสียงดังเป็นจังหวะรับกันเป็นทอด ๆ ทั้งบ้าน เมื่อตีหม้อพร้อมๆ ทันทำให้เกิดเสียงดังจนม้าที่ผ่านมาทางนี้ตกใจกลัววังหนี เนื่องจากการผลิตหม้อเป็นอาชีพเลี้ยงชีวิต ที่สำคัญของชาวบ้านมะยิงเเต่โบราณ การผลิตหม้อได้มาก เผาสุกในคุณภาพดี ไม่ชำรุดเสียหายจึง เป็นสิ่งสำคัญ นักปั้นหม้อปัจุบันยังคงรักษาพิธีการ เซ่นสังเวยที่เตาเผา ซึ่งยังคงสืบทอดความเชื่อ และพิธีกรรมมาแต่ครั้งบรรพบุรุษของนักปั้นหม้อจนกระทั่งปัจจุบัน สภาพการทำเครื่องปั้นดินเผาในปัจจุบัน

การผลิตเครื่องปันดินเผาที่บ้านมะยิงอยู่ในรูปของผู้ผลิตรายเล็ก ที่ใช้แรงงานในครัวเรือน เป็นหลัก ในปัจจุบันมีจำนวนประมาณ ๗ - ๘ครัวเรือน ผลิตภัณฑ์ส่วนใหญ่เป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้ ในครัวเรือน เน้นที่ประโยชน์ใช้สอย เช่น หม้อยักษ์สวด (หวด) โอ่งน้ำ กระถาง ฯลฯ บางส่วนเป็น ผลิตภัณฑ์ขนาดเล็กสำหรับเป็นของที่ระลึก กรรมวิธีการผลิตส่วนใหญ่ได้รับการถ่ายทอด จากคนรุ่นก่อน เครื่องมือเครื่องใช้แบบง่ายๆ ที่ทำ ขึ้นเองหรือดัดแปลง จากสิ่งของที่หาได้ในหมู่บ้าน และของใช้ในในชีวิตประจำวันตลอดจนของเล่นเด็ก การผลิตส่วนใหญ่เป็นการผลิตตามคำสั่งของพ่อค้า ที่มารับไปจำหน่ายภายนอกหมู่บ้าน และบางส่วน ได้วางขาย ปลีกภายในหมู่บ้านเอง โดยมีการตั้ง กลุ่มเครื่องปั้นดินเผาเพื่อต่อรองราคาในการจำหน่ายด้วย ส่วนการผลิตเครื่องปั้นดินเผาแบบพื้นเมือง โบราณบ้านมะขิงในปัจจุบันมีเหลือเพียง ๓ - ๔ครัวเรือนเท่านั้นจากการสัมภาษณ์นักปั้นหม้อทราบว่าผู้สูงอายุในหมู่บ้าน คือนางเกยูร คล้าขนาวินอายุ ๘๐ ปี บ้านเลขที่ ๕๕ หมู่ที่ ๖ บ้านมะยิงตำบล โพธิ์ทอง ได้เป็นผู้ถ่ายทอดความรู้ให้กับลูกหลานและสมาชิกในชุมชนแต่ปัจจุบันชรามากแล้ว นางเกยูรเรียนรู้การปั้นหม้อจากมารดาและบิดา มารคาชื่อนางเลียบ บัวแก้ว เป็นชาวบ้านมะยิง บิดาเป็นชาวมอญ ชื่อนายเหลียนมาจากปากเกร็ดจังหวัดนนทบุรี รู้วิธีการปั้นหม้อเเบบมอญ และ นำเทคนิคการผาและสร้างเตาระบายความร้อนแนวเฉียง(เตานอน) แบบมอญมาปรับใช้แทนเตาเผาแบบเดิมซึ่งเป็นเตาแบบระบายความร้องแนวตั้ง (เตายืนเตากลม) ซึ่งเตานี้พัฒนามาจากการขุดจอมปลวก เข้าไปเพื่อเป็นเตา (เตาปลวก) ช่างปั้นดินเผาบ้านมะยิง

การผลิตเครื่องปั้นดินเผาแบบพื้นเมืองโบราณบ้านมะยิงในปัจจุบันมีเหลือเพียง ๓ – ๔ ครัวเรือนเท่านั้น ผู้สูงอายุในหมู่บ้าน คือนางเกยูร คล้ายนาวิน อายุ ๘๐ ปี บ้านเลขที่ ๕๕ หมู่ที่ ๖ บ้านมะยิง ตำบลโพธิ์ทอง ได้เป็นผู้ถ่ายทอดความ รู้ให้กับลูกหลานและสมาชิกในชุมชนแต่ปัจจุบัน ชรามากเเล้ว นางเกยูรเรียนรู้การปืนหม้อจากมารดา และบิดา มารดาชื่อ นางเลียบ บัวแก้วเป็นชาวบ้าน มะยิง บิดาเป็นชาวมอญ ชื่อนายเหลียนมาจาก ปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี รู้วิธีการปั้นหม้อแบบ มอณู และนำเทคนิคการเผาและสร้างเตาระบาย ความร้อนแนวเฉียง (เตานอน) แบบมอญมาปรับใช้ แทนเตาเผาแบบเดิม ซึ่งเป็นเตาแบบระบายความร้อนแนวตั้ง (เตายืน เตากลม) ซึ่งเตานี้พัฒนามาจาก การขุดจอมปลวกเข้าไปเพื่อเป็นเตา (เตาปลวก) ช่างปั้นดินเผาบ้านมะอิงในปัจจุบัน มีทั้งผู้ที่ดำเนิน การผลิตโดยสืบทอดมาจากบรรพบุรุษหลายชั่วอายุสามารถบอกเล่าถึงเทคนิคดั้งเดิม ที่ปีจจุบันสูญหายไปบ้าง และผู้ที่เพิ่งเข้ามาดำเนินการผลิตอย่างจริงจัง ได้นำเทคนิคจากภายนอกเข้ามาประยุกต์ใช้กับแบบดั้งเดิม โดยมีการตั้งกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตเครื่องปั้นดินเผา มีช่างปั้นรวมกลุ่มกันหลายคน เพื่อความเข้มแข็งในการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการจำหน่าย คณะผู้ศึกษาได้ศึกษาค้นคว้าและสัมภายณ์ กระบวนการทำเครื่องปั้นดินเผาบ้านมะยิงกลุ่มของ นางจำเป็น รักษ์เมือง หรือป้าเอียด ประกอบด้วย ช่างปั้น ดังนี้

๑. นางจำเป็น รักษ์เมือง (ป้าเอียด) เกิดเมื่อ พ.ศ.๒๔๕๖ อาศัยอยู่บ้านเลขที่๑๘ หมู่ที่ ๖ ต.โพธิ์ทอง อ.ท่าศาลา จ.นครศรีธรรมราช โทรศัพท์๑๗-๒๒๗๐๘๐๑๓ มารดาชื่อนางเข็ม เป็นชาวทุ่งกำ (วัดใหญ่) วัดโมคลาน บิดาชื่อนายเดช รัตนศรีสุข เป็นชาวน้ำไกลโมคลาน เรียนรู้การปั้น หม้อจากบรรพบุรุษ คือ พ่อและแม่

๒. นางภิรมย์ บุญศรี เกิดเมื่อวันที่ ๖ ธันวาคม ๒๕๐๔ บ้านเลขที่ ๑๘/๒ หมู่ที่ ๖ ต.โพธิ์ทอง อ.ท่าศาลา จ.นครศรีธรรมราช เป็นหลานนางจำเป็น รักษ์เมือง มีความชอบและสนใจการปั้นหม้อ โดยศึกษาเรียนรู้จากแม่เฒ่า -พ่อเฒ่า คือนางเข็ม และนายเดช รัตนศรีสุข และเรียนรู้ฝึกฝนด้วยตนเอง

๓. นางสมพร เสนาะกรรณ เกิดเมื่อวันที่ ๑ มกราคม ๒๔๕๒ บ้านเลขที่ ๑๒๙ หมู่ที่ ๑๒ ต.โมคลาน บิดาชื่อ นายเพ็ง มิถิลา เป็นชาวบ้านมะยิง มารดาชื่อ นางหวล เป็นชาวปากพนัง เรียนรู้การทำเครื่องปั้นดินเผาจากบรรพบุรุษและขณะนี้รวมกลุ่มทำ เครื่องปั้นดินเผากับนางจำเป็น และนางภิรมย์ กระบวนการทำเครื่องปั้นดินเผาบ้านมะยิง กระบวนการทำเครื่องปั้นดินเผาบ้านมะยิงมี ๔ ขั้นตอน คือ การเตรียมวัตถุดิบ (หรือเตรียมปั้นขึ้นรูป การตกแต่งและการเผา กระบวนการทำเครื่องปั้นดินเผาบ้านมะยิง ๑.การเตรียมดิน และวัตถุดิบ ช่วงปั้นจะนำพิมเหนียวที่มาเก็บไว้ในไรสรือน โดยใช้พลากหรือก็หรือคือพี่พลุม ให้ก็หัวเร็วเกินไป กระบวนการของการเตรียม การก็จะเริ่มต้นด้วยการย่อยหรือเเซะดิน ผสมกับน้ำและทรายละเอียด และทำการคัดเลือกสิ่งปลอมปนออกด้วย วิธีการหมักดิน ๑. น้ำใช้ผรมโดยราคละไปไปนมเท่งคืนที่แซะอกกกกกทองหินเห็นเล็กเราทาe วัน หรือ - คืน ๒. ทรายละเอียด ใช้สำหรับรองพื้นเพื่อป้องกันมิให้ดินเหนียวติดก้นหลุมหรือ ๓.ส่วนผสม ขึ้นอยู่กับชนิดของเครื่องปั้น และความชื้นของดิน เช่นดินเหนียว จัดทำให้ภาชนะแตกง่ายต้องผสมทรายให้มาก เพราะทรายช่วยให้การขึ้นรูปใด้ดี อัตราส่วน ดิน: ทราย -๘๐ : ๒๐ หรือตามความเหมาะสมของเนื้อดิน

๒. การปั้นขึ้นรูป การปั้นหรือการขึ้นรูป นับปืนขั้นตอนที่สำคัญขั้นหนึ่งของช่างปั้นหม้อ ผู้ปั้นต้องอาศัยความชำนาญเป็นพิเศษ จึงจะเป็นรูปภาชนะ หรือเครื่องปั้นอื่นที่ต้องการ ใด้อย่างงดงาม และยังขึ้นอยู่กับความสามารถของแต่ระบุคคลด้วย การบันรูปภาขนะต่างๆ ของช่างบ้านมะยิง ใช้วิธีขึ้นรูป 2แบบ คือ การปั้นขึ้นรูปด้วยแป้นหมุน (Throming Methed) ซึ่งใช้กับการที่มีขนะที่มีขนาดเล็ก เช่น แจกัน หม้อแกง กระถางต้นไม้ การปั้นขึ้นรูปแบบขด(Coil Method) เป็นวิธีการที่ได้รับความนิยมมาแต่โบราณโดยแพร่หลาย เพราะสามารถสร้างงานเครื่องปั้นดินเผาได้ดีตั้งแต่ขนาคเล็กถึงขนาดใหญ่ แต่ช่างทำเครื่องปั้นดินเผาบ้าน-มะยิงจะใช้กับเครื่องปั้นขนาดใหญ่ เช่น ไห เผล้ง กระถางขนาดใหญ่

๓. ลายและการตกแต่งภาชนะ หลังจากปั้นรูปภาชนะได้ตามต้องการแล้ว ขั้นต่อไปคือการทิ้งไว้ให้เนื้อดินแห้งหมาด มีแสงแดดก็จะเอาไปผึ่งเเดด แต่ถ้าไม่มีก็ทิ้งไว้ในที่ร่ม ถ้าเป็นภาชนะที่ต้องผ่านการตกแต่งก่อน จึงจะได้ รูปทรงเรียบร้อย เช่น หม้อ หรือเผล้ง จะผ่านการตากลาย ๒ ครั้ง จึงจะเอาเข้าเตาเผาได้ ๔. การเผา การเผาเครื่องปั้นดินเผาบ้านมะยิง ยังเป็นการเผาดิบมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันยังไม่ ปรากฏการเผาเคลือบแต่อย่างใด ก่อนทำการเผา จะต้องมีการเซ่นสังเวยเตาเผาด้วย เพราะมีความเชื่อกันว่าการเซ่นสังเวยจะช่วยให้ผลงานที่ได้สมบูรณ์ไม่เสียหาย หลังจากทำการเผาประมาณ ๔ - ๕ วัน และมั่นใจ แล้วว่าเครื่องปั้นในเตาสุกดีแล้ว ผู้เผาจะปิดช่องไฟ ทุกช่องทิ้งไว้ประมาณ ๑๐ - ๑๒ ชั่วโมง(๑ คืน) แล้วจึงเปิดช่องไฟทุกช่องออก ทิ้งไว้ประมาณ ๒๕ ชั่วโมง (๑ วัน) เเล้วจึงค่อยลำเลียงเครื่องปั้น ออกจากเตาคัดเลือกและแยกประเภทของเครื่องปั้น นำเก็บไว้ในที่ที่ไม่โดนแดดโดนฝน ทั้งนี้เพื่อป้องกันมิให้สีของเครื่องปั้นจางและกันความสกปรก รอการลำเลียงส่งออกสู่ตลาดต่อไป อย่างไรก็ตาม เนื้อดินปั้นของบ้านมะยิง มี เม็ดกรวดค่อนข้างมาก แม้ว่าจะสามารถขึ้นรูปได้ดี แต่เมื่อเผาที่อุณหภูมิสูงเม็ดกรวคอาจจะเกิดการ ปูดบวมทำให้ผลิตภัณฑ์ไม่สวยงาม การคัดขนาด อนุภาค จะช่วยลดปัญหานี้ได้ แต่อาจจะทำให้เกิดปัญหาด้านการขึ้นรูป และความแข็งแรงตามมา(ปัจจุบันชาวบ้านมีการร่อนดินเพื่อคัดขนาดอนุภาคอยู่แล้วแต่จะใช้เฉพาะกับการปั้นผลิตภัณฑ์ขนาดเล็กเท่านั้น) ดังนั้นแนวทางที่เป็นไปได้ในการปรับปรุงเนื้อดินปั้นคือการร่อนขนาดดิน และผสมวัตถุดิบที่ไม่มีความเหนียว เช่น ทราย ดินเผา(grog) เพื่อลดความเหนียวสามารถขึ้นรูปได้ง่าย

รูปแบบผลิตภัณฑ์ จากการศึกษาเครื่องปืนดินตากบ้านมะถึง มุ่งที่จะทราบกระบวนการผลิต ประเภท ชนิด ลักษณะ รูปแบบและประโยชน์ใช้สอย ลายและการสร้างลายโดยมุ่งเน้นศึกษากระบวนการผลิตเป็นสำคัญ ในอดีต ผลิตแต่หม้อหุงข้าว หม้อใส่น้ำ หม้อต้มมยา แต่ปัจจุบันมีภาชนะรูปแบบอื่นๆ เพิ่มเติมขึ้นขึ้น และยังผลิต รูปแบบอื่นๆ เพิ่มเติมขึ้น และยังผลิตรูปแบบต่างๆ ตามใบสั่งด้วย ปัจจุบันรูปแบบเครื่องปั้นดินเผาที่นิยม ผลิตที่บ้านมะยิงประกอบด้วย หม้อ กระถางต้นไม้และสวดดังนี้ ๑. หม้อ ประกอบด้วย หม้อหุงข้าวหม้อใส่น้ำ หม้อต้มยา ๒. กระถางต้นไม้ ๓. แจกัน

๔. เผล้งเครื่องปั้นดินเผาบ้านมะยิง ๕. อ่าง ๖. ภาชนะสำหรับเด็กเล่น ฯลฯ ๗. หม้อมี ๓ ชนิดคือ หม้อหุงข้าว หม้อใส่น้ำ หม้อต้มยาสมุนไพร มี 3ขนาดคือ ใหญ่ กลาง เล็ก ๘.กระถางต้นไม้ กระถางต้นไม้บ้านมะยิงมี 2ชนิดคิอ กระถางตั้งและกระถางแขวน กระถางตั้งมีหลายขนาด แยกเป็นขนาดใหญ่ กลาง เล็ก ๙. แจกัน แจกันแบ่งตามรูป แบบมี ๒ แบบ คือแจกันรูปแบบธรรมดา และและแจกันทรงสูง ตกแต่งลวดลายประณีต มีหลายขนาด ๑๐. เผล้ง มี ๒ ชนิดคือมีผ่าและไม่มีฝาแบ่งเป็นเผล้งน้ำดื่ม น้ำใช้ เผล้งขนมหวาน เผล้งน้ำยาขนมจีน มีหลายขนาดตามประโยชน์ของการใช้งาน มีฝาปิด และไม่มีฝาปิด ชนิดมีฝาปิดช่วงปากปากจะสูงกว่าชนิดในมีฝาปิด และป่องออกเพื่อรองรับฝ่าปิด มีการดีลายรอบนอก ข้างในเรียบ

๕.สวด (หวด) หม้อสวดใช้นึ่งข้าวเหนียว กำหนดขนาดตามประโยชน์ใช้สอย คือ ขนาดเล็ก ใหญ่ สวดแบ่งเป็นสองส่วน ส่วนล่าง มีลักษณะคล้ายตัวเผล้ง มีการตี ลาย ๖. อ่าง และภาชนะตกแต่งสวน ลักษณะทั่วไป ตัวอ่างเตี้ยผิวนอกเรียบตกแต่งลายผิวในขัดเรียบ ขอบปากนะข้างในกลางก้นนูนขึ้นช ๗.สำหรับภาชนะเด็กเล่น และผลิตภัณฑ์อื่นๆ นอกเหนือจากเพื่อใช้สอยแล้วบ้านมะยังผลิตของของเล่นเด็ก จะเป็นลักษณะย่อส่วนผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในชีวิตประจำวัน เช่นรางขนมครก อุปกรณ์เครื่องครัว พวกหม้อต่างๆ เตาหุงข้าวแบ่งเป็นชุดๆ สำหรับเด็กเล่น นอกจากนี้ก็ยังผลิตของที่ระลึกของประดับตกแต่ง ตามที่ผู้ว่าจ้าง เช่นพระพุทธรูปต่างๆ

อย่างไรก็ตามในสถานการณ์ปัจจุบัน ควรจะมีการพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์เดิมที่มีอยู่ให้มีความหลากหลายและตรงใจผู้บริโภคมากยิ่งขึ้น เนื่องจากของที่ทำอยู่เดิมถึงแม้จะมีความหลากหลายแต่รูปแบบยังขาดความสนใจ เเละขาดกลุ่มเป้าหมาย ที่ชัดเจน โดยเฉพาะสินค้าในประเภทกระถางและแจกัน เพราะคนในละแวกนี้ล้วนเริ่มรู้จักว่าที่บ้าน มะยิงปัจจุบันผลิตสินค้าประเภทนี้ ควรหันกลับมาทำภาชนะผลิตภัณฑ์เพื่อการอนุรักษ์ เช่น เผลิ้ง เนียง และออม แต่จุดประสงค์ในการทำมิใช่เพื่อการใช้งาน หากแต่เป็นของที่ระลึก ของฝากและ ใช้ตกแต่ง ส่วนประโยชน์ใช้สอยเดิมให้เป็นรองไปควรจะมีการส่งเสริมในเรื่องการออกแบบบรรจุภัณฑ์ เพื่อช่วยส่งเสริมการขายด้วย ผู้เขียน : นางสาวอุไรวรรณ แดงงาม นักวิชาการวัฒนธรรม ๗ ว. กลุ่มแผนงาน สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดนครศรีธรรมราช .หนังสือสารนครศรีธรรมราช ฉบับพิเศษ เดือนสิบ’๕๑